Kahramanmaraş İl Millî Eğitim Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediyesi işbirliği ile öğretmenlerin meslekî gelişimlerini desteklemek amacıyla açılan “Öğretmen Akademileri/Biyografi Akademisi”nde eğitimci yazar Ramazan Avcı “Abdurrahim Karakoç” konulu bir sunum gerçekleştirdi. 18 Nisan 2025 tarihinde Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezi Salonunda gerçekleştirilen sunuma öğretmenlerin yanı sıra şehrin ileri gelen şair ve yazarlarıyla çok sayıda edebiyatsever katıldı.
TÜRK ŞİİRİNE ÜÇ KARAKOÇ DAMGA VURMUŞTUR; SEZAİ KARAKOÇ, ABDURRAHİM KARAKOÇ VE BAHAETTİN KARAKOÇ
Abdurrahim Karakoç hakkında lisans tezi hazırlayan; uluslararası, ulusal ve yerel dergilerde makaleler yazan, ülkenin değişik şehirlerinde ve üniversitelerde konferanslar veren, ansiklopedilerde biyografi hazırlayan Ramazan Avcı, Abdurrahim Karakoç’un biyografisini sunarken Karakoç’la olan hatıralarını da paylaştı. Abdurrahim Karakoç’un şiirlerinden bestelenen türküler ve şiirlerinden örnekler eşliğinde hem görsel hem işitsel araçlarla gerçekleştirdiği sunum katılımcılar tarafından ilgi, zevk ve heyecanla izlendi.
Ramazan Avcı, konuşmasına “1960 sonrası Cumhuriyet Dönemi Türk şiirine üç Karakoç damga vurmuştur dersek sanırım hata yapmış sayılmayız: Sezai Karakoç, Abdurrahim Karakoç ve Bahaettin Karakoç. Ayrı kollardan gelip aynı denizde birleşen birer ırmak misali bu üç Karakoç, yaşadıkları dönemin zirve şahsiyetleri olarak edebiyat tarihindeki yerlerini almış bulunuyorlar.”
ABDURRAHİM KARAKOÇ, ÖZÜNÜ TÜRK MİLLETİNİN KÜLTÜR VE İNANCINADAN ALDIĞI DÜŞÜNCELERİYLE BİR NESLİ MAYALADI
“Üç ırmaktan biri olarak halk şiiri vadisini besleyen, Türk halk şiiri geleneğini yirminci yüzyıldan yirmi birinci yüzyıla taşıyan köprü şair Abdurrahim Karakoç, 80 yıllık ömrünün 60 yılında kalemini yanlış batılılaşmaya, kültürel yozlaşmaya, adaletsizliklere, haksızlıklara, sömürüye karşı silah gibi kullandı. Özünü Türk milletinin kültür ve inancından aldığı düşünceleriyle bir nesli mayaladı. Lirik aşk şiirleriyle gönül tellerimizi titretti. İnandığı gibi yaşadı, yaşadığı gibi yazdı. Eserleriyle yerli ve millî Türk şiirinin nasıl olması gerektiğini gösterdi. Türk milletinin kalbinde taht kurdu.” dedi.
AVCI: YAKINDA İNŞALLAH ABDURRAHİM KARAKOÇ’U TANITAN BİR KİTABIMIZ DA YAYIMLANACAK
Ramazan Avcı, “Abdurrahim Karakoç’u anlatmanın yerli ve millî edebiyatı tanıtmak, bizi biz yapan değerleri hatırlatmak olduğu düşüncesiyle onu anlatmak için kelam ve kalemle çalışmaya devam ediyorum. Yakında inşallah Abdurrahim Karakoç’u tanıtan bir kitabımız da yayımlanacak. Bu vesileyle bugün bizi bir araya getiren Kahramanmaraş İl Millî Eğitim Müdürlüğümüze ve Biyografi Akademisi’ne teşekkür ederim.” dedi.
Abdurrahim Karakoç’un, ilkokuldan sonra okul eğitimine devam etmemesine rağmen okuma alışkanlığı sayesinde kendini ortalama bir üniversite mezunu bireyden daha birikimli, kültürlü, donanımlı yetiştirdiğine; Cela gibi Anadolu’nun en taşra bir köyünden adını Türk dünyasına duyurmayı başarmış bir şair olduğuna dikkat çeken Ramazan Avcı, onun bu azim ve kararlılığının yetişen nesillere örnek olarak gösterilebileceğini belirtti.
ABDURRAHİM KARAKOÇ KALEM HALK ŞAİRİDİR
Ramazan Avcı, Karakoç’un halk kalem halk şairi olduğunu ifade ederek şu bilgiyi aktardı: “Abdurrahim Karakoç, halkın sosyal hayatını, duygu ve düşüncelerini heceyle, dörtlüklerle ve yaşayan halk Türkçesiyle dile getirmesi bakımından tam bir halk şairidir. Saz çalmıyor oluşu onu kalem halk şairi yapmaktadır. O geleneksel halk şiirini günümüz şartlarına göre yenilemiş, konuları genişletmiş, gerek taşlama gerekse güzelleme türündeki şiirlerinde özgün imgeler kullanarak halk şiirini modern şiire yaklaştırmış, bu durum onu neoklasik bir halk şairi yapmıştır.”
Ramazan Avcı, Abdurrahim Karakoç’un şiirlerinde kullandığı özgün imgelerden örnekler verdi. Abdurrahim Karakoç’un aynı zamanda bir hiciv ve mizah şairi olduğunu vurgulayan Avcı, “Abdurrahim Karakoç, yaşadığı dönemin sosyal şartlarını imgesel anlatım ve ironik bir tavırla mısralaştırır. Bu mizahi üslup Karakoç’u halk şiirinin sultanuşşuarası yapmaktadır.” dedi.
Ramazan Avcı, Abdurrahim Karakoç’un şiiri "bir gayeye varmak için araç" olarak gören ve sanat toplum içindir anlayışında olan bir şair olduğunu belirtti.
“MEKTUP YAZDIM HASAN’A
HA HASAN’A HA SANA”
Ramazan Avcı, konuşmasında “Abdurahim Karakoç, sosyal içerikli taşlama türündeki şiirleriyle halkımızın gözü, kulağı, kalbi ve dili olmuştur. Toplumun dertlerini, acılarını nefsinde yaşayan şair,
Mektup yazdım Hasan’a
Ha Hasan’a ha sana
Mısralarıyla başlayan sanatçı-halk dertleşmesi diyebileceğimiz manzum-mektuplarıyla halkla arasında güçlü bir bağ kurmuş; Vatandaş Türküleri adını verdiği şiirlerle halkının bürokrasiye karşı dili olmuştur.
Nasıl ki Tevfik Fikret, Haluk; Mehmet Akif Ersoy, Asım; Necip Fazıl Kısakürek, Mehmet üzerinden ideal insan tipini canlandırmaya çalışmışsa Abdurrahim Karakoç da mesajlarını Hasan üzerinden vermiştir. Hasan; köyde, şehirde ezilen, hakkı yenilen, öz yurdunda garip yaşayan Türk halkını temsil etmektedir.” dedi.
ABDURRAHİM KARAKOÇ, DÜŞÜNCE DÜNYASINI DEĞERLER ÜZERİNE YAPILANDIRMIŞTIR
Ramazan Avcı, Abdurrahim Karakoç’un şiirlerinin değerler eğitimi açısından önemine vurgu yaptığı konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “Abdurrahim Karakoç’un şiirleri, değerler eğitimi açısından oldukça zengin bir kaynaktır. Şiirlerinde Türk Milletine ait olan millî, manevi birçok değeri yansıtan şair, inançlı, imanlı ve tarih şuuruna sahip bir insan olması vasfıyla düşünce dünyasını değerler üzerine yapılandırmıştır.
O, dünü ve bugünüyle milli ve manevi değerlerimiz ışığında kendimizi sorgulayarak düşünmeye ve ilerlemeye, vatanımıza, milletimize ve değerlerimize sonsuza dek sahip çıkmaya davet etmiştir.
Orhan Şaik Gökyay’ın ‘Bu Vatan Kimin’ adlı şiirini hepimiz biliriz. Abdurrahim Karakoç da ‘Vatan ve Biz’ adlı şiirinde bu vatanın bize ait olması için ne yapmamız gerektiğini anlatıyor. Vatanı sevmenin sözde değil özde olması gerektiğini dile getiriyor:
Korudunsa kurşun dahi yiyerek
Sevmişsindir düşünerek duyarak
Çıplak yerler yeşillensin diyerek
Bir fidan dikersen, bu vatan senin.
KARAKOÇ’UN GENÇLERE YÖNELİK ŞİİRLERİNDE SABIR, ÜMİT, AZİM, KARARLILIK, ÜLKÜ VE GÜVEN VARDIR
Karakoç; vatanın, Türk-İslâm hamuruyla mayalanmış millî kimliğini gençlere anlatmaya ve aşılamaya çalışmış, bu rolüyle Şeyh Edebali’nin, dede Korkut’un, Hacı Bektaş Veli’nin, Yunus Emre’nin, Mehmet Akif’in misyonunu üstlenmiştir. Onun gençlere yönelik şiirlerinde sabır, ümit, azim, kararlılık, ülkü ve güven vardır. Hakk’a kayıtsız şartsız teslimiyet, hakkı ise her ne pahasına olursa olsun sökerek almak için telkin vardır:
Çevirmez âhını Allah öksüzün
Pek basittir devrilmesi köksüzün
Her kim olsa haksızlığı haksızın
Suratına çalacaksın tamam mı?”
Ramazan Avcı, Abdurrahim Karakoç’un lirik aşk şiirlerine dikkat çekerek “Hiciv ve dava şairi kimliğinin yanı sıra Abdurrahim Karakoç’un sanatçı kişiliği onun aşk, tabiat, ayrılık, gurbet, özlem temalı şiirlerinde aranmalıdır.
Özellikle coşkun bir lirizm, güçlü bir âhenk ve zengin, duru, akıcı, sanatlı bir üslupla kaleme aldığı aşk temalı şiirleri her kesimden okuyucunun kalbini titretmiş, adeta ‘İşte bu şiir beni anlatıyor’ dedirtmiştir. Şüphesiz bunların başında Mihriban gelir. Yüzyılın en güzel şiirleri arasında gösterilen bu şiir bile, bir şairi edebiyat tarihine mal etmeye yeterlidir.” dedi.
KARAKOÇ, SON ESERLERİNDE TEFEKKÜR ŞİİRLERİNE DAHA FAZLA YER VERMİŞTİR
Ramazan Avcı, Abdurrahim Karakoç’un son eserlerinde tefekkür şiirlerine daha fazla yer verdiğini, sehlimümteni anlatımla ördüğü rubaileriyle hikemi tarzda derin anlamlar taşıyan etkili şiirler yazdığını, yine bu dönemde beşeri aşktan ilahi aşka yönelen şiirler kaleme aldığını belirtti.
Ramazan Avcı’nın, etkileyici sesiyle Karakoç’un şiirlerinden yaptığı seslendirmeler dinleyenler tarafından alkışlandı.
AVCI: TÜRKÇENİN BÜYÜK USTASI, TÜRKÇE VAR OLDUĞU SÜRECE DİLLERDE VE HAFIZALARDA YAŞAYACAKTIR
Ramazan Avcı sunumunu “Abdurrahim Karakoç, Türk şiirinin 1960 sonrasına damgasını vurmuş, yüzlerce şairi etkilemiş, davasını şiir diliyle milyonlarca insana ulaştırmayı başarmış özü ve sözü bir olan bilge bir halk şairidir. Hicivleriyle yanlışı göstermiş, Mihriban gibi lirik şiirleriyle Anadolu insanının saf ve samimi sevgisini terennüm etmiş; kalemini yetişen nesillerin vatan, millet, din, bayrak, dil, tarih gibi değerlerimize sahip çıkması için kullanmıştır. Türkçenin bu büyük ustası, Türkçe var olduğu sürece dillerde ve hafızalarda yaşayacaktır.” sözleriyle bitirdi.
Program sonunda Kahramanmaraş Öğretmen Akademileri Genel Koordinatörü Yüksel ESKALEN konuşmacı Ramazan AVCI’ya teşekkür ederek plaket takdim etti.
Bilindiği üzere öğretmen; kültürel değerlerimize sahip, medeniyetimizin bilincinde, bütün insanlığı kucaklayan ve öz güveni yüksek nesiller yetiştirilmesinde önemli bir rehberdir. Bu vesile ile Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğümüzün Öğretmen Akademileri eğitim çalışmalarının çok yerinde bir hizmet olduğunu düşünüyoruz. Bu vesile ile Öğretmen Akademileri Genel Koordinatörü Yüksel Eskalen Hocamıza ve Biyografi Akademisi konuşmacısı Ramazan Avcı Hocamıza çok teşekkür ediyoruz.