Karpuzda Fiyat Farkı Şaşırttı: Üretici 2 TL, Market 14 TL!

Tarımsal girdi maliyetlerinin hızla arttığını vurgulayan Bayraktar, özellikle gübre fiyatlarında yaşanan sıçramanın çiftçiyi üretimden uzaklaştırdığını söyledi.

İran-İsrail geriliminin sevkiyat hatlarını daralttığını hatırlatan Bayraktar, “Ülkemiz gübre hammaddesinde yüzde 90 oranında dışa bağımlı. Sevkiyatın aksaması, üretim maliyetlerini doğrudan yukarı çekti” dedi.

Haziran itibarıyla ÜRE gübresi bir ayda yüzde 38,5 oranında artarak 27 bin 192 liraya, yıllık bazda ise yüzde 99,4 yükseldi. DAP gübresi 30 bin 521 TL’ye, 20.20.0 kompoze gübre 19 bin 198 TL’ye ulaştı. Amonyum Sülfat ve Amonyum Nitrat gibi gübre çeşitlerinde de yüzde 3 ila 6 arasında artışlar yaşandı.

Mazot fiyatı ise litre başına 49,89 TL’ye çıkarken, yıllık artış yüzde 15’i aştı. Süt ve besi yemine gelen zamlar yüzde 30’u bulurken, elektrik fiyatlarında yüzde 47’lik artış kaydedildi.

Bayraktar, girdi maliyetlerinin bu hızla artmasının, özellikle mısır, ayçiçeği ve çeltik gibi ürünlerin gübreleme dönemlerinde çiftçiyi zor durumda bırakacağını vurguladı. “Gübreye ulaşamayan çiftçi, verim kaybı yaşar. Bu sadece üreticiyi değil, tüketiciyi de olumsuz etkiler” diye konuştu.

2025 yılı için tarımsal desteklerin artırılması gerektiğine dikkat çeken Bayraktar, don ve kuraklık gibi doğa olaylarının da üretimi baltaladığını ifade etti.

TZOB’un verilerine göre Haziran ayında üretici ile market fiyatları arasında en fazla fark karpuzda görüldü. Üreticide 2 TL olan karpuz, market raflarında 14 TL’ye kadar yükselerek yüzde 600’lük bir fark oluşturdu.

Kuru soğan yüzde 284, kabak yüzde 261, nohut yüzde 225 ve kuru fasulye yüzde 220 fiyat farkıyla karpuzu takip etti. Marketlerde en fazla fiyatı düşen ürün yüzde 67,5 ile karpuz olurken, üreticide ise kırmızı mercimek yüzde 43,1 zamlanarak rekor kırdı.

Şemsi Bayraktar, fiyat değişimlerine dair şunları kaydetti:

Adana’daki aşırı sıcakların da domates fiyatlarını aşağı çektiği bildirildi. Kuru soğan ve patateste ise üretim artışının talep düşüşüyle birleşmesi fiyatları düşürdü.

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, mısır, ayçiçeği ve çeltik gibi ürünlerin gübreleme döneminde yüksek fiyatlar nedeniyle çiftçilerin zorlanacağını, gübre alımı yapamayanların verim kaybı yaşayacağını belirtti. Nisan’daki zirai don ve tarımsal kuraklığın meyve ve tahıl üretimini olumsuz etkilediğini ifade eden Bayraktar, artan girdi fiyatlarının ise zararı büyüteceğini söyledi. Bayraktar, çiftçilere destek için 2025 tarım desteklerinin artırılmasını talep etti.

Öte yandan Haziran ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkı karpuzda yüzde 600’e ulaştı.

Üreticide 2 TL olan karpuz, markette 14 TL’ye satıldı. Kuru soğan yüzde 284, kabak yüzde 261,6, nohut yüzde 225,5 ve kuru fasulye yüzde 220,8 farkla takip etti.

Markette limon yüzde 42 artarken, karpuz yüzde 67,5 düşüşle en fazla fiyatı azalan ürün oldu.

Üreticide ise kırmızı mercimek yüzde 43,1 artışla rekor kırarken, karpuz yüzde 89,5 düşüş gösterdi.

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kırmızı mercimek ve maydanoz fiyatlarının arz azlığı, sivri biberin talebin artması, limonun ise don kaynaklı rekolte düşüşü nedeniyle yükseldiğini belirtti. Salatalık, patlıcan, domates ve kabakta arz artışı fiyatları düşürdü.

Bu arada Adana’daki aşırı sıcaklar domates fiyatlarını daha da aşağı çekti. Karpuzda ise ekim alanlarının artması ve talebin düşük olması fiyatları 1,5 TL’ye geriletti.

Kuru soğan ve patateste üretim artışı, düşük taleple birleşince fiyatları düşürdü.