Akciğer Kanserinde Sessiz Tehdit: Her Yıl Milyonlarca Hayat
Tüm dünyada ölümcül hastalıklar arasında üst sıralarda yer alan akciğer kanseri, 2022 yılında 1,8 milyondan fazla can aldı. Hastalığın en büyük zorluğu ise vakaların büyük kısmının ileri evrede teşhis edilmesi. Uzmanlar, erken evrelerde tespit edilen hastaların yaşam şansının dramatik şekilde arttığını belirtiyor.
Gelişmiş ülkelerde tanı koyma imkanları yüksek olsa da, düşük ve orta gelirli ülkelerdeki erken teşhis eksikliği, akciğer kanseri kaynaklı ölümlerin yüzde 70’ini oluşturuyor. Bu da sağlık sistemlerinde erken tanıya erişimin yaygınlaştırılması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor.
20 Ülkede 5 Milyon Görüntü Tarandı: Yapay Zekâdan Hayat Kurtaran Hamle
İleri sağlık teknolojileri alanında global bir aktör olan AstraZeneca, sağlık yapay zekâsı firması Qure.ai ile iş birliği yaparak büyük bir adım attı. Proje kapsamında Türkiye dahil 20 ülkede toplam 5 milyon akciğer grafisi, Qure.ai’nin geliştirdiği qXR adlı yapay zekâ algoritması ile analiz edildi.
Bu taramalarda yaklaşık 50 bin kişide kanser riski taşıyan nodüller tespit edilerek ileri tetkiklere yönlendirme sağlandı. Türkiye’deki 3 sağlık merkezinde ise 200 binden fazla grafi detaylı şekilde incelendi. Bu çalışmalar, özellikle semptom göstermeyen bireylerde erken tanıyı mümkün kılarak binlerce hayatın kurtarılmasına öncülük etti.
Akciğer Kanserinde Erken Teşhisle Yaşam Oranı Yükseliyor
Uzmanlara göre, ileri evrede teşhis edilen akciğer kanserlerinde 5 yıllık sağkalım oranı yüzde 10’un altındayken, erken teşhis edilen vakalarda bu oran yüzde 68 ile 92 arasında değişiyor. Yapay zekânın sunduğu bu yeni yaklaşım, özellikle sağlık hizmetlerine erişimin sınırlı olduğu bölgelerde erken teşhisin önünü açıyor.
Qure.ai’nin qXR teknolojisi, klasik radyolojik incelemelere kıyasla çok daha hızlı ve güvenilir şekilde nodül tespiti yapabiliyor. Böylece sağlık çalışanlarının üzerindeki yük hafifliyor, hastaların zamanında tedaviye erişimi kolaylaşıyor.
AstraZeneca: “Erken Teşhis, Hasta Sonuçlarını Değiştiriyor”
AstraZeneca Uluslararası Onkoloji Başkan Yardımcısı Ti Hwei How, yapay zekâ destekli tarama sistemlerinin hem ekonomik hem etkili bir çözüm sunduğunu belirtti. “Qure.ai ile yürüttüğümüz bu iş birliği, erken teşhisin ne denli önemli olduğunu ortaya koydu. Sağlık Bakanlıkları ve politika yapıcılarla birlikte çalışarak bu sistemi daha geniş kitlelere ulaştırmak istiyoruz” dedi.
Bu projenin Dünya Ekonomik Forumu tarafından başlatılan “1 Milyar Hayatı İyileştirme” girişiminin bir parçası olduğuna dikkat çeken How, yapay zekânın gelecekte sadece teşhis değil, tedavi planlamasında da merkezi rol oynayacağını vurguladı.
Türkiye’de Yapay Zekâ Destekli Taramalar Yaygınlaşıyor
Türkiye’de pilot olarak başlayan bu uygulamanın, ilerleyen süreçte daha fazla merkezde yaygınlaştırılması bekleniyor. Özellikle büyük şehirlerin dışında kalan bölgelerde bu tür yapay zekâ destekli taramalar, erken teşhis oranlarını yükseltmek için stratejik önem taşıyor.
AstraZeneca ve Qure.ai’nin öncülüğünde yürütülen bu girişim, yalnızca teknolojik bir gelişme değil, aynı zamanda sağlıkta eşit erişimin sağlanması adına bir toplumsal sorumluluk örneği olarak da öne çıkıyor.
