Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı’ndan geçen petrol akışının yeniden başlaması, hem Türkiye’nin enerji arz güvenliğine hem de küresel tedarik çeşitliliğine katkı sağlayacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, 6 Şubat 2023 depremleri nedeniyle kapatılan ve 4 Ekim 2023’te BOTAŞ tarafından operasyonel hale getirilen hattın, 27 Eylül itibarıyla yeniden faaliyete geçtiğini duyurdu.
Günlük 1,5 milyon varil taşıma kapasitesine sahip boru hattının devreye alınması, Türkiye’nin enerji arz güvenliğine ciddi bir destek sunacak.
Irak Petrol Bakanlığı, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) üretilen ham petrolün, Irak Petrol Pazarlama Şirketi (SOMO) aracılığıyla Ceyhan Limanı üzerinden dünya pazarına sunulacağını açıkladı. Yapılan anlaşmaya göre, ilk aşamada günlük 200 bin varil petrolün Türkiye’ye taşınması planlanıyor.
Bakan Bayraktar, temmuz ayında yaptığı değerlendirmede, hattın tam kapasite çalışması halinde 40 milyar dolarlık ticaret hacmi yaratacağını, Irak’ın günlük petrol ihracatının yüzde 40’ını Türkiye üzerinden dünyaya ulaştırabileceğini belirtmişti.
Atlantik Konseyi Kıdemli Araştırmacısı John Roberts, hattın tam kapasiteyle çalışmasının küresel piyasalarda büyük bir dalgalanma yaratmayacağını, ancak Türkiye için önemli bir avantaj olduğunu söyledi.
Roberts, “Hattın günde 1 milyon varilden fazla petrol taşıma kapasitesi var. Bu dünya üretiminin yaklaşık yüzde 1’ine denk geliyor. Türkiye için stratejik bir katkı sağlıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin enerji güvenliği açısından asıl kritik unsurun Karadeniz’deki Sakarya Gaz Sahası olduğuna da dikkat çeken Roberts, “Türkiye’nin kendi gaz üretimini artırması, ithalat bağımlılığını azaltacak” dedi.
Oslo Üniversitesi’nden enerji uzmanı Francesco Sassi ise hattın yeniden açılmasının Avrupa enerji dengelerinde büyük bir fark yaratmayacağını, ancak Irak ve Türkiye açısından stratejik bir anlam taşıdığını vurguladı.
Sassi, “Irak, Hürmüz Boğazı’na bağımlılığını azaltmak ve enerji tedarik kaynaklarını çeşitlendirmek zorunda. Bu boru hattı Bağdat ile Erbil arasındaki petrol yönetimi anlaşmazlıklarının çözümü için de yeni bir siyasi zemin oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
Sassi’ye göre Ankara ve Bağdat arasında hızlanan temaslar, yalnızca enerji güvenliği değil, aynı zamanda Körfez’den Akdeniz’e uzanan yeni bir ekonomik eksen inşa etme hedefi taşıyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı
