"Bu mesleğin son temsilcilerinden biriyim"
Gaziantep’te Elmacı Pazarı’nda 28 yıldır ayakkabı tamirciliği yapan Cengiz Canday, mesleğin adeta can çekiştiğini belirtti. Artan yeni ayakkabı fiyatları nedeniyle tamirat işlerinde gözle görülür bir artış yaşansa da, mesleği sürdürecek yeni ustaların yetişmemesi sektörü tehdit ediyor.
Cengiz Canday, tamirat için gelen müşteri sayısında artış olduğunu söylese de, işin sürdürülebilirliği açısından büyük bir boşluk olduğuna dikkat çekti. "Yeni ayakkabılar çok pahalı hale geldiği için vatandaşlar mecburen tamir yoluna gidiyor. Biz de elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. Ancak mesleğimizi sürdürecek gençler yetişmiyor. Belki de bu zanaatın son temsilcilerinden biriyim," dedi.
"Toplum zanaatkârına değer vermeli"
Canday, toplumun sadece akademik mesleklere yöneldiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
"Herkes çocuğunu doktor, mühendis, avukat yapmanın peşinde. Oysa zanaatkâr dediğimiz bu meslek grupları da toplumun temel taşlarından. Araba tamirciliği, kasaplık, fırıncılık, ayakkabı tamiratı… Bunlar olmadan hayat sürdürülemez."
Gençlerin bu tür mesleklerden uzak durmasının temel nedeninin sosyal algı olduğuna işaret eden Canday, zanaatkârlığın hor görülmemesi gerektiğini söyledi.
Tamirat ücretleri artmadı, emek karşılık bulmuyor
Canday, yaptıkları işin hem fiziksel hem de zaman açısından yoğun emek gerektirdiğini belirterek, "Tamir ücretleri genel olarak 10 liradan başlıyor, çok zahmetli işler 300 liraya kadar çıkıyor ama bu meblağ bile yapılan emeği karşılamıyor. Buna rağmen biz elimizden geleni yapıyoruz" ifadelerini kullandı.
Vatandaşlar da durumun farkında
Özellikle son yıllarda ayakkabı fiyatlarının aşırı artması nedeniyle vatandaşların yeni ürün almak yerine eski ayakkabılarını tamir ettirmeyi tercih ettiklerini belirten Canday, "Müşteriler artık 'at gitsin' mantığını bıraktı. Dayanıklı olanı tamir ettiriyorlar. Bu da sevindirici bir durum ama yeterli değil" dedi.
Zanaatın geleceği tehdit altında
Uzmanlara göre ayakkabı tamirciliği gibi geleneksel el sanatlarının yaşatılması için gençlerin teşvik edilmesi gerekiyor. Meslek liselerinin bu alanlarda nitelikli eğitim sunması, usta-çırak ilişkilerinin yeniden canlandırılması ve zanaatkârlara sosyal destek verilmesi şart.
