Yıldıray Çınar kimdir? Türküleriyle ve filmleriyle hafızalara kazındı

Samsun’da 1940 yılında dünyaya gelen Yıldıray Çınar, hem türküleri hem de sinema filmleriyle Türk halkının gönlünde iz bırakan sanatçılardan biri oldu. Henüz iki yaşındayken annesini kaybeden Çınar, halk müziğine gönül vermiş babasının yönlendirmesiyle müziğe yöneldi. Dokuz yaşında saz çalmaya başlayan sanatçı, ilerleyen yıllarda hem TRT sahnelerinde hem de beyaz perdede unutulmaz işlere imza attı. Onlarca plak, yüzlerce konser ve yaklaşık kırk filmde rol alan Çınar, 2007 yılında hayatını kaybetti ancak türküleri hâlâ dillerde dolaşıyor.

Yıldıray Çınar, dört çocuklu Bekir ve Ayşe Çınar çiftinin en küçük evladıydı. Annesini küçük yaşta kaybeden Çınar, halk ozanı ruhuna sahip babasının yazdığı türkülerle büyüdü. Dokuz yaşında bağlama çalmaya başlayan sanatçı, müziğe duyduğu tutkuyu hiç kaybetmedi.

Askerliğini Bahriye olarak Gölcük Deniz Ana Üssü’nde yapan Çınar, burada da müzikle iç içe kaldı. Dönemin Başbakanı Adnan Menderes’in İspanya gezisi sırasında “Çarşambayı Sel Aldı” türküsünü seslendirmesiyle dikkat çekti. Bu performans, Menderes tarafından beğenildi ve Çınar’a radyoda deneme yapması önerildi.

1959’da askerliğini tamamlayan Yıldıray Çınar, memleketi Samsun’a dönerek Çiftlik Caddesi’nde bir dükkân açtı. Burada saz başta olmak üzere çeşitli müzik aletleriyle ilgili dersler verdi. 1962 yılında TRT Ankara Radyosu’nun açtığı sınavı kazanan sanatçı, artık Türkiye genelinde tanınan bir halk müziği sanatçısı hâline geldi.

Radyo programlarının yanı sıra yurt dışı konserleri ve turneleriyle adını geniş kitlelere duyurdu. “Çarşambayı Sel Aldı”, “Aman Dünya Ne Dar İmiş”, “Sarmaşık Bülbülleri” ve “Şen Ola Düğün” gibi türküleri, sanatçının en bilinen eserleri arasında yer aldı. Yıldıray Çınar, kariyeri boyunca 12 altın plak ödülü kazandı.

Müzik kariyerinin yanı sıra sinemaya da yönelen Çınar, 1965 yılında “Aman Dünya Ne Dar İmiş” adlı filmle sinemaya adım attı. 1980’lerin sonuna dek yaklaşık 40 sinema filminde başrol oynadı. Hem türküleri hem oyunculuğuyla dönemin sinema izleyicisinin beğenisini kazandı.

Aynı dönemde spora da ilgi duyan sanatçı, ünlü güreşçi Ahmet Ayık ile birçok kez antrenman yaptı. Sahnedeki disiplinli duruşu, sinemadaki doğallığı ve müziğe olan bağlılığıyla çok yönlü bir sanatçı profili çizdi.

1990’lı yıllarda hem müzikten hem sinemadan uzaklaşan Yıldıray Çınar, daha sakin bir yaşamı tercih etti. 2003 yılında ALS (Amyotrofik Lateral Skleroz) hastalığına yakalandı. Uzun süren bir tedavi sürecinin ardından, 29 Mayıs 2007 tarihinde tedavi gördüğü Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde hayatını kaybetti.

Cenazesi, vasiyeti üzerine Samsun Büyük Camii'nde kılınan öğle namazının ardından babasının yanına, Asri Mezarlığı’na defnedildi.

Yıldıray Çınar’ın ardından birçok kurum ve yerleşim yeri onun adını yaşatmak üzere harekete geçti. İstanbul ve Samsun’da bazı sokaklara ismi verildi. Çarşamba ilçesinde “Çarşambayı Sel Aldı” türküsünün hikâyesini anlatan 15 metrelik bir rölyef dikildi.

İlkadım ilçesindeki Çok Amaçlı Gençlik Merkezi, “Yıldıray Çınar Kültür Merkezi” olarak yeniden adlandırıldı. Ayrıca Çarşamba Ticaret Meslek Lisesi de “Yıldıray Çınar Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi” adını aldı.