Türkiye’de deprem riski yeniden gündemin ilk sıralarına taşındı. Deprem araştırmacısı Timuçin Özat, Akdeniz’de yer alan Girit Adası’nın güneyinde uzun süredir biriken sismik enerjiye dikkat çekerek, önümüzdeki yıllarda 8’in üzerinde büyük bir deprem yaşanabileceğini söyledi. Özat’a göre bu olası deprem, yalnızca Yunanistan’ı değil, Türkiye’nin batı ve güney kıyılarını da etkileyebilecek bir tsunami riskini beraberinde getiriyor.
AKDENİZ HAVZASI İÇİN KRİTİK UYARI
22 yıllık araştırmalarına dayanan açıklamalarda bulunan Timuçin Özat, Girit’in güneyinde yaklaşık 722 yıldır biriken bir gerilme hattı bulunduğunu ifade etti. Bu hattın kırılması hâlinde 8,1–8,2 büyüklüğünde, yer yer çok daha güçlü hissedilecek bir deprem yaşanabileceğini belirtti.
Özat, “8’in üzerindeki depremler Akdeniz için yalnızca sarsıntı değil, tsunami riski anlamına da gelir” diyerek özellikle kıyı bölgelerine dikkat çekti.
HANGİ İLLER RİSK ALTINDA?
Olası bir depremin ardından oluşabilecek tsunami dalgalarının Türkiye kıyılarına ulaşabileceğini belirten Özat, risk altında olabilecek bölgeleri şu şekilde sıraladı:
-
Muğla: Datça, Bodrum, Marmaris, Fethiye, Milas, Köyceğiz, Ortaca, Dalaman
-
Antalya: Kaş, Finike, Alanya
-
Aydın: Kuşadası, Didim, Söke
-
İzmir: Seferihisar, Urla, Çeşme, Selçuk, Menderes
Bu bölgelerde özellikle alçak kıyı şeritlerinin daha hassas olduğu vurgulanıyor.
TSUNAMİ DALGALARI 15–25 DAKİKADA KIYIYA ULAŞABİLİR
Özat’ın açıklamalarına göre, Girit merkezli büyük bir deprem sonrası oluşabilecek tsunami dalgaları 15 ila 25 dakika içinde Türkiye kıyılarına ulaşabilir. Dalga yüksekliğinin 2 ila 8 metre, iç kesimlere ilerleme mesafesinin ise 1–2 kilometre olabileceği ifade ediliyor.
Uzmanlar, bu sürenin kısa olması nedeniyle erken uyarı sistemleri ve tahliye planlarının hayati önem taşıdığını vurguluyor.
“BU BÖLGE TARİH BOYUNCA AYNI SENARYOYU YAŞADI”
Tarihsel kayıtlara da değinen Timuçin Özat, benzer büyüklükteki depremlerin son 2 bin yılda en az 7 kez yaşandığını belirtti. Afrika levhasının Ege ve Anadolu levhasının altına girdiği bu bölgede, Japonya ve Endonezya’daki ateş çemberine benzer bir mekanizma bulunduğunu söyledi.
Bu tür bir depremin yalnızca Türkiye ve Yunanistan’ı değil; Kıbrıs, Mısır, Libya, Tunus, İtalya ve Doğu Akdeniz kıyılarını da etkileyebileceği ifade edildi.
ANA DEPREM ÖNCESİ ORTA ŞİDDETLİ SARSINTILAR OLABİLİR
Özat’a göre büyük depremden önce, 5.0–5.8 aralığında 4 ila 5 adet öncü deprem yaşanması olası. Bu sarsıntıların Türkiye’nin batı kesimlerinin tamamında hissedilebileceği, daha güçlü bir senaryoda Karadeniz kıyılarına kadar algılanabileceği belirtildi.
UZMANLARDAN ÇAĞRI: PANİK DEĞİL HAZIRLIK
Uzmanlar, bu tür açıklamaların paniğe neden olmak için değil, bilinçli hazırlık için dikkate alınması gerektiğini vurguluyor. Kıyı kentlerinde yaşayan vatandaşların tsunami tahliye güzergâhlarını öğrenmesi, yerel yönetimlerin ise güncel risk senaryolarını gözden geçirmesi gerektiği ifade ediliyor.
Kaynak: HABER MERKEZİ
