Mide ülseri ve mide kanserine yol açan Helicobacter pylori bakterisine karşı Filipinler’den gelen yenilikçi aşı çalışması, tıp dünyasında heyecan yaratıyor. Ateneo de Manila Üniversitesi araştırmacıları, bilgisayar destekli immünoinformatik yöntemiyle bakterinin bağışıklık sistemini tetikleyen protein yapılarını analiz ederek, koruyucu bir aşının önünü açtı.
Dünya genelinde nüfusun yaklaşık yarısı Helicobacter pylori ile enfekte durumda. Bu bakteri, mide ve onikiparmak bağırsağında ülser oluşumuna zemin hazırlıyor, uzun vadede ise mide kanseri riskini artırıyor. Mevcut tedaviler arasında antibiyotikler bulunsa da, yüksek maliyet, hasta uyumsuzluğu ve artan antibiyotik direnci nedeniyle etkileri sınırlı kalıyor. Bu nedenle bilim insanları, koruyucu bir aşının uzun vadede daha sürdürülebilir bir çözüm olabileceğini vurguluyor.
Araştırmacılar, geleneksel laboratuvar yöntemlerinden farklı olarak bilgisayar destekli immünoinformatik analizleriyle binlerce gen dizilimini taradı. Amaç, bağışıklık sistemini en etkili şekilde harekete geçirecek protein yapılarını belirlemek. Bu yöntem, hem maliyet hem de zaman açısından büyük avantaj sağlarken, aşının geliştirilme sürecini hızlandırıyor. Analizler, bakterinin mide asidine karşı direnç kazanmasını, mide duvarına tutunmasını ve bağışıklık sisteminden kaçmasını sağlayan proteinleri hedef alıyor.
Araştırma ekibi, bu proteinlerin bağışıklık sistemini uyarma potansiyeline sahip, alerjik olmayan ve güvenli kısımlarını tespit etti. Bu veriler, çoklu epitop içeren bir alt birim aşısının geliştirilmesi için temel oluşturuyor. Araştırmacılar, laboratuvar ortamında yapılacak testlerle aşının etkinlik ve güvenlik değerlendirmelerinin yapılacağını açıkladı.
Uzmanlar, çalışmanın hâlâ bilgisayar simülasyonlarıyla sınırlı olduğunu belirtiyor. Klinik öncesi ve sonrası testlerin tamamlanması, aşının insanlarda kullanılabilmesi açısından kritik önem taşıyor. Buna rağmen, bu gelişme mide ülseri ve mide kanseriyle mücadelede yeni bir dönemin habercisi olarak değerlendiriliyor.
Bilim insanları, uzun vadede bu aşı sayesinde enfeksiyon oranlarının azalmasını ve tedavi süreçlerinin daha etkili hale gelmesini hedefliyor. Eğer klinik aşamalar başarıyla geçilirse, Helicobacter pylori’ye karşı geliştirilen bu yenilikçi aşı, dünya genelinde milyonlarca kişiye umut olabilir.
