Asırlık Zanaat, Genç Bir Kadın Eliyle Yaşatılıyor
Kahramanmaraş’ta 25 yaşındaki Beyza Kişi, şehrin geçmişine ait geleneksel bakır ürünleri ustalıkla işleyerek hem ailesinin mirasını sürdürüyor hem de kadının gücünü simgeliyor. Kentin tek kadın bakır ustası olan Kişi, babasından devraldığı mesleği büyük bir tutku ve sabırla sürdürüyor. Onikişubat ilçesi Hürriyet Mahallesi Ahırdağ Caddesi’nde kurduğu atölyede çekiç sesiyle tarihe hayat veren genç kadın, unutulmaya yüz tutmuş “balıklı hamam tası” ve “boncuklu 41 tası” gibi geleneksel ürünleri yeniden üretiyor. Kişi, bakıra olan ilgisini şu sözlerle anlatıyor: “70 yaşındaki babamın mesleğini devraldım. Çekiç sesi bana huzur veriyor. Bu meslekte kadın olmak zor ama bir o kadar da onur verici.”
Depremle Gelen Farkındalık, Mesleğe Dönüştü
6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta yaşanan yıkıcı depremler, birçok hayatı olduğu gibi Beyza Kişi'nin yaşamını da kökten etkiledi. Deprem sonrası işsiz kalan ve evladına bakacak birini bulamayan Kişi, yıllar önce babasının bıraktığı bakır işçiliğine yönelme kararı aldı. Bu karar hayatının dönüm noktası oldu. El emeğiyle şekillendirdiği her bir ürün, hem geçmişe bir saygı duruşu hem de geleceğe bırakılan kültürel bir miras haline geldi. “Deprem sonrası elimdeki tek sermaye; babamın öğrettikleriydi. Şimdi bu meslek sayesinde hem geçimimi sağlıyorum hem de şehrimi tanıtıyorum.”
Kadın Eliyle Bakırın Yeni Hikâyesi Yazılıyor
Kahramanmaraş’ta bakır işçiliğini sürdüren tek kadın olarak dikkat çeken Kişi, gelen müşterilerinin şaşkınlığını gizleyemediğini söylüyor. Çekiçle çalışan bir kadını görenlerin ilk tepkisi genellikle hayretle dolu. Ancak Kişi'nin ustalığını görünce takdirlerini dile getiriyorlar. “Kadın olduğum için önce inanmıyorlar. Ama ürünleri görünce tebrik edip destek oluyorlar. Bazı kadınlar gelip ‘Bize de öğretir misin?’ diyor.” Kişi ayrıca, çevresindeki birçok kadın girişimciden de destek aldığını belirtiyor. Ürettiklerini birebir el işçiliğiyle yapan usta, ürünlerinde katkı maddesi bulunmadığını, tamamen saf bakır kullandığını vurguluyor.
Balıklı Hamam Tası Üç Günde Hazır
El işçiliğiyle yapılan her ürün, günlerce süren bir emeğin sonucu. Özellikle balıklı hamam tası gibi motifli ürünlerin üretimi üç günü buluyor. Ancak Kişi, yıllar içinde el becerisi ve hız kazandığını, artık ham madde bulabildiğinde boncuklu tasları daha kısa sürede tamamlayabildiğini ifade ediyor. “Artık elim alıştı. Deseni çıkarıyor, şekli veriyor ve satışa hazır hale getiriyorum. Mağazamda da sergiliyor, isteyenlere sunuyorum.”
Amacı: Gelenekten Geleceğe Bir Köprü Kurmak
Beyza Kişi’nin hedefi sadece ürün üretmek değil. O, aynı zamanda bu zanaatı yeni nesillere aktarmak istiyor. Kadınlara da bu mesleği öğreterek onların ekonomik özgürlük kazanmalarına katkı sunmayı amaçlıyor. “Bu farkındalığı başka kadınlara da taşımak istiyorum. Geleneksel zanaatler yok olmasın diye çalışıyorum.” Kişi’nin hikâyesi, yalnızca bir girişimcilik öyküsü değil; aynı zamanda kadının gücünün, kültürel mirasın ve dayanışmanın da sesi oluyor.
