Katolik dünyasının en yüksek dini lideri olan Papa, evlenebilir mi sorusu yıllardır merak konusu oldu. Özellikle Papa Francis’in modernleşme ve reform vurguları sonrası bazı çevrelerde bu tartışma yeniden alevlendi. Peki, Papa evlenebilir mi, yoksa Katolik kuralları buna kesin şekilde engel mi?
Papaların Evlenmesi Neden Yasak?
Katolik Kilisesi’nde zorunlu bekârlık (clerical celibacy) yüzyıllardır uygulanıyor ve Latin ritüelindeki tüm rahipler için geçerli bir kural. Papalığa seçilen kişiler, zaten yıllar önce evlilikten feragat etmiş olan kardinal veya piskoposlardan oluşuyor.
Bu nedenle günümüz Katolik düzeni içerisinde Papa’nın evlenmesi mümkün değil. Görev sırasında evlilik, kanonik kurallara göre yasak.
Tarih Boyunca Evli Papalar
Hristiyanlığın ilk yüzyıllarında bazı papaların evli olduğu biliniyor. Örneğin:
- · Papa Aziz Petrus, geleneksel inanışa göre evliydi.
- 4. ve 5. yüzyıllarda birkaç papa evliydi, fakat bunlar papalığa seçilmeden önce evlilik yapmış kişilerdi.
11. yüzyıldan itibaren Katolik Kilisesi, rahipler için zorunlu bekârlığı yasallaştırdı ve papaların evli olması imkânsız hâle geldi.
Kurallar Değiştirilebilir mi?
Zorunlu bekârlık dogma değildir; yani Hristiyan inancının temel akideleri arasında yer almaz. Teorik olarak bir Papa veya kilise yasaları, kuralı yumuşatabilir veya tamamen kaldırabilir. Ancak bu tür bir değişiklik, Katolik dünyasında büyük tartışmalara yol açar ve bugüne kadar hiçbir Papa böyle bir adım atmadı.
Papaların evlenebilmesi için önce tüm rahiplerin evlenebilmesini sağlayan bir düzenleme yapılması gerekir ki, bu da yakın gelecekte olası görünmüyor.
Doğu Kiliselerinde Durum Nasıl?
Katolik Kilisesi’nin Latin kanadında bekârlık zorunlu tutulurken, Doğu Katolikleri (Maruni veya Melkit Katolikleri gibi) evli erkeklerin rahip olmasına izin veriyor. Ancak bu kişiler piskopos veya Papa seçilemiyor.
Ortodoks Kiliselerinde de evli rahiplik yaygın, fakat piskoposların ve liderlerin bekâr olması şart. Bu fark, “Papa evlenirse diğer rahipler de evlenebilir mi?” tartışmasının temelini oluşturuyor.
Papa Francis ve Bekârlık Kuralı
Papa Francis, Katolik Kilisesi’nde reformcu bir figür olarak bilinse de zorunlu bekârlık kuralına doğrudan karşı çıkmış değil. 2019 yılında yaptığı açıklamada şunları söylemişti:
“Bekârlık bir gelenektir, dogma değildir. Teorik olarak değiştirilebilir.”
Francis, özellikle rahip sıkıntısı olan bölgelerde evli erkeklerin rahip olabilmesi tartışmasını gündeme getirmiş olsa da, şimdilik bu kuralı değiştirmeyi planlamıyor.
Papa Evlenebilir mi?
Günümüz Katolik kurallarına göre Papa’nın evlenmesi mümkün değil.
· Papalığa seçilen kişi zaten bekar bir din görevlisidir.
· Görev sırasında evlenmesi kanon hukuku ile yasaktır.
· Kuralın değişmesi için kilise yasalarının köklü şekilde yeniden düzenlenmesi gerekir.
Tarihsel olarak bazı papalar evliydi; ancak modern Katoliklikte papaların bekâr olması kesin bir prensiptir ve bu durum değişmeye yakın görünmüyor.
