Marmara Bölgesi’nde Tsunami Riski Var mı? Uzmanlar Uyarıyor!

İstanbul ve çevresindeki kıyı illerde tsunami tehlikesi göz ardı edilmemeli

Marmara Denizi’nde olası büyük bir deprem sonrası tsunami riski, bilim insanlarının ve kamuoyunun gündemindeki yerini koruyor. Özellikle İstanbul gibi kıyı kentlerinde yaşayan vatandaşlar, “Marmara’da tsunami olur mu?” sorusuna yanıt arıyor. Uzmanlar, bölgeye özel hazırlanan tsunami eylem planlarıyla bu riske dikkat çekiyor.

Marmara Denizi’nde Tsunami Riski Gündemde

Marmara Denizi, jeolojik olarak aktif fay hatları ile çevrili. Bu durum, özellikle büyük ölçekli depremler sonrasında deniz tabanı çökmeleri, heyelanlar veya fay kırılmaları nedeniyle küçük çaplı da olsa tsunami dalgalarının oluşma ihtimalini beraberinde getiriyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Kandilli Rasathanesi gibi kurumlar, Marmara’da tsunami olasılığına karşı önlem alınması gerektiği konusunda görüş birliğinde.

“Tsunami Dayanıklı İstanbul” Projesi Ne Anlatıyor?

İBB Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğü’nün koordinasyonunda hayata geçirilen “Tsunami Dayanıklı İstanbul” stratejisi, riskleri azaltmaya yönelik üç aşamalı bir plan içeriyor:

1. Aşama: Bilimsel Risk Analizi

ODTÜ iş birliğiyle 2018 yılında başlatılan projede, yüksek çözünürlüklü tsunami modellemeleri ile Marmara kıyısında yer alan her bir ilçeye özgü baskın (taşkın) haritaları hazırlandı. Bu haritalar, hangi mahallelerin ne düzeyde tsunami etkisine açık olduğunu net bir şekilde ortaya koydu.

2. Aşama: İstanbul Tsunami Eylem Planı

ODTÜ tarafından 2019’da yayımlanan İstanbul İli Tsunami Eylem Planı, Marmara kıyılarındaki kritik altyapıların tsunami dalgalarından korunması ve afet yönetimi süreçlerinin etkinleştirilmesini amaçlıyor. Aynı zamanda kamu kurumlarının bilinçlendirilmesi ve müdahale mekanizmalarının geliştirilmesi de planın temel taşlarından biri.

3. Aşama: Uygulama ve Yerel Katılım

Uzun vadeli hedefler doğrultusunda, yalnızca merkezi yönetim değil; ilçe belediyeleri, kaymakamlıklar, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları da sürece dahil edilerek toplumsal farkındalık artırılmaya çalışılıyor. Her ilçe için özel tsunami raporları oluşturulmuş durumda.

İstanbul’da Tsunami Olur mu?

Deprem bilimciler, Marmara Denizi’nde olası bir 6.5 ve üzeri büyüklükteki depremin, bazı kıyı bölgelerde 1 ila 3 metre arasında dalga hareketliliği yaratabileceğini belirtiyor. Bu dalgaların yıkıcı olma ihtimali düşük olsa da, düşük kotlu kıyı mahallelerinde su baskınları yaşanabilir.

Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ve Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, tsunami risk analizlerinin sadece coğrafi koşullara göre değil, aynı zamanda bölgedeki yapılaşma, altyapı durumu ve tahliye yollarına göre de planlanması gerektiğini vurguluyor.

Marmara'da Hangi Bölgeler Risk Altında?

İBB’nin tsunami modelleme sonuçlarına göre, Marmara Denizi’ne kıyısı olan bazı ilçeler daha yüksek risk altında bulunuyor. Özellikle:

· Avcılar

· Zeytinburnu

· Bakırköy

· Kadıköy

· Silivri

Gümüş ve bakır fiyatlarında rekor artış! Fed kararları sonrası değerli metallerde büyük ralli

İçeriği Görüntüle

· Tuzla

gibi yerleşim bölgelerinde deniz seviyesi yükselmeleri olasılığı göz ardı edilmiyor.

Sonuç: Marmara’da Sınırlı Ama Gerçek Bir Tsunami Riski Mevcut

Bilimsel çalışmalar ve modelleme sonuçları, Marmara Denizi’nde büyük çaplı bir tsunami beklenmese de, lokal ölçekte etkili dalga hareketlerinin meydana gelebileceğini gösteriyor. Bu nedenle Marmara Bölgesi’nde yaşayanlar, özellikle kıyı ilçelerde ikamet edenler için afet farkındalığı ve hazırlık planları büyük önem taşıyor.

Uzmanlara göre, tsunami ihtimali düşük ama ihmal edilemeyecek kadar gerçek. Bu nedenle yerel yönetimler, kamu kurumları ve vatandaşlar için önleyici adımlar atmak kritik önem taşıyor.