Kalp hastaları dikkat! Kelle ve paça türü yiyecekler, kalp ve damar hastalıklarını önemli oranda artırıyor. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Prof. Dr. Sami Özgül, Kahramanmaraş’ta sık tüketilen paça ve kelle türü yiyeceklerin kalp ve damar hastalıklarını önemli oranda artırdığını söyledi.Prof. Dr. Sami Özgül, Kahramanmaraş’ta kalp hastaları için paça ve kelle türü yiyeceklerin kalp ve damar hastalıklarında önemli bir oynadığını ifade etti. Son yıllarda artan Kalp ve damar hastalıklarının önemine dikkat çeken Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Özgül, Akdeniz, Güney ve Güneydoğu bölgelerinin etle beslenmelerinin kalp riskini artırdığını kaydetti. Özellikle Kahramanmaraş’ın yemeklerinin ağırlığının altını çizen Prof. Dr. Özgül, “Kahramanmaraş’ımızın yemekleri oldukça ağır Dolmalar, içli köfteler, Mimbarlar, bunların hepsi sakatat ve özellikle paçadan oluşuyor. Paçayı Kahramanmaraşlıların çok sevdiğini ama oldukça yağlı olmasından dolayı kalp damar hastalığında önemli rol oynuyor” dedi. Belki de Kahramanmaraş’ın son yıllarda yetiştirdiği sayılı cerrahlardan biri. Kalp alanında yaptığı başarılı ameliyatlarıyla Kahramanmaraşlıların gurur kaynağı oldu. Aldığı eğitimde dünyanın her yerinde çalışma imkânına sahip olmasına rağmen o memleketini yani Kahramanmaraş’ı seçti.İşte sadece tıp alanındaki başarılarıyla değil herkese örnek olan bir Kahramanmaraşlının gurur veren hikâyesi... Sami Özgül Kimdir? Kendinizden biraz bahseder misiniz?Ben Kahramanmaraşlıyım… Kahramanmaraş’ta doğdum. Gerçekten memleketimi çok seviyorum. Her şeyden önce, memleketim de çalışmaktan ve hizmet etmekten keyif alıyorum. İlk ortaokul ve lise tahsilimi Kahramanmaraş’ta tamamladım. Üniversite öğrenimi İstanbul Üniversitesi’nde Çapa Tıp Fakültesini tamamladıktan sonra Haydar Paşa Numune Hastanesi’nde İç Hastalıklar Uzmanlığını yaptım.Daha sonra Mesleki bilgi ve becerilerini geliştirmek için Zürih Üniversitesi Tıp Fakültesinde Elektrofizyoloji, ICD ve biventriküler pace, İngiltere Wellington Hospitalde CT angio, İspanya Madritte Sancarlos Hospital"da Kompleks Koroner girişimler, Rotablator, IVUS, OCT, Fransa Ruen de Cryo ablasyon, Almanya Leipzig de Periferik arter girişimleri üzerine eğitim aldım. Aşağı yukarı dünyanın her yerinde bulundum. Çalıştığım, bu elde ettiğim bilgileri kendi ülkemde yaşayan insanlara faydalı olabilmek için özellikle de Kahramanmaraş halkına faydalı olmak için Kahramanmaraş geldim…Tabii kısa bir süre İstanbul’a gittim. Adıyaman üniversitesi kardiyolojiyi kurdum. Kahramanmaraş Devlet hastanesinin kardiyoloji kliniği laboratuvarını ben kurdum. Şimdi ise, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görevimi sürdürmekteyim. Ülke olarak son yıllar da kalp konusunda neredeyiz?Doğrusunu söylemek gerekirse gerçekten kardiyoloji konusun da aslında dünya ile başa baş gitmekteyiz. Gerçekten Kalp konusunda çok değerli hekimler yetiştirdi ülkemiz. Şunu da inkâr etmemek gerekir; tüm halkın aşağı yukarı sosyal güvencesinin olması ve yeni çıkan cihazların bu yıllara kadar doktorların çok rahat kullanılması hastalara yararlı olmak amacı ile Türk doktorlarının bilgi ve becerilerini gerçekten çok artırmıştı. Eskiden tabii ki hastaların ekonomik durumu olmadığı için… Basitçe söyleyebilirim; Bir pil takmamız gerekir, hastanın sosyal güvencesi yok, alamıyor ve takamıyor… Dolayısıyla hem hastalar mağdur oluyor hem doktorlar. O zamanlar yeni gelişen doktorlar bu tecrübeyi kazanamıyorlar daha az kazanıyorlardı şimdi aşağı yukarı yetişen doktorlar gerçekten becerikli çalışkan ve teknolojiyi takip eden doktorlar. Ve bırakın Türkiye’yi Kahramanmaraş’ta da kardiyoloji konusun da gerek Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi’nde gerekse Sütçü İmam Üniversitesi son derece çağdaş hizmet sunuyor. Kalp rahatsızlığı olan bir kişi bu rahatsızlığını nasıl anlar? Anlaşıldığı zaman neler yapmalı?Tabii kalp rahatsızlığı deyince kabaca şöyle ayırmakta yarar var; doğuştan olan kalp hastalıkları var. Bunlar; Birincisi, kalbin delik olması damarların anomalisi gibi bir takım rahatsızlıklar var. İkincisi sonradan kazanılan genel olarak; genç yaşlar da ortaya çıkan romatizmal kalp hastalıkları var… Üçüncüsü ise damar sertliğine bağlı Ateroskleroz’a bağlı koroner kalp hastalıkları var… Kalp rahatsızlığının belirtileri nelerdir?Doğuştan kalp rahatsızlığı olan bir kişinin kalbi delik olursa kirli kanla temiz kan karışır hasta morarır ya da sadece kalbi delik olup da ciddi hiçbir şikâyeti olmayabilir. Ama genel olarak en ufak bir eforda veya yürüme de en önemli belirtileri çarpıntı şikâyetidir.Romatizmal kalp hastalıkları ise; Özellikle kalp kapaklarını tutar. Bu kalp kapaklarındaki yaptığı bozukluklar ya kalp kapağının daralmasına veya kalp kapağının yeterince kapanmamasına açık kalmasına neden olur. Kalp kapağı bozuklukları çarpıntı ve nefes darlığı şikâyetleri ön plana gelir.Kroneyel kalp hastalığı konusunda ise; İleri yaşlarda gördüğümüz kronel hatta bugünlerde daha genç yaşlarda görüyoruz. Onlar da genel olarak efor ile göğüste baskı tarzında ağrı ile genel olarak karşımıza çıkarlar. Bazen hiçbir şikâyet olmadan birdenbire kalp krizi ile karşımıza gelirler ya hiç bir şikâyeti olmadan aniden ölümle karşımıza gelebilirler. Kahramanmaraş kalp hastalıklarına karşı duyarlı mı?Kahramanmaraş’a görev aldığım ilk yıllarda o zamanlar gerçekten sadece kardiyoloji uzmanı bendim. Dolayısıyla da vatandaşların da kalp hastalıkları konusunda fazla bilinci yoktu. Ama son yıllarda Kahramanmaraş’ta bu sorun aşıldı. Gerek kalp uzmanlarının çoğalması gerekse görsel basın ve yazılı basının Kalp hastalığının üzerine yoğunlaşması ve bu hastalıklardan bahsetmesi halkın bu konudaki duyarlılığını ve bilincini artırdı. Kahramanmaraş’ın kalp cerrahisinde geldiği noktayı açıklarımınsınız? Eksiği var ise nelerdir?Kahramanmaraş’ta kalp cerrahisinde aşağı yukarı bütün cerrahi olaylar yapılıyor. Ancak bir kalp nakli yapılmıyor. Kalp nakli de öyle zor bir iş değil! Çalışan bütün kalp cerrahları bunu çok rahatlıkla yapabilirler. Onun için aslında kalp nakli Türkiye’de Ege ve Marmara bölgelerinde yapılıyor. Hakikaten ayrı bir ameliyathane ayrı bir kalp biyoloji kliniğinin olması gerekiyor. İşin doğrusu hem masraflı bir iş hem de her yerde kalp nakli yapılmaması gerekir diye düşünüyorum. O kalp nakli yapılan merkezlerini desteklemek gerekir. Diğer yönden bütün kalp ameliyatları çok rahat memleketimi de yapılmaktadır. Bazı yiyecekler yöreye göre özgünlük kazanıyor. Kahramanmaraş’ın da kendine özgü gıdaları var.  Kahramanmaraş’ta hangi gıdalar vatandaşların kalbini tetikliyo? Bu yörelere göre değişiyor Kahramanmaraş’ın Ege Bölgesiyle kıyaslayacak olursak farkı nedir?  Nelerden uzak durmaları ve nelere dikkat etmeleri gerekiyor? Kahramanmaraş, daha doğrusu Güney ve Güneydoğu bölgeleri etle daha fazla besleniyorlar. Ege ve Marmara bölgeleri sebze ile besleniyorlar. Eskiden kasaplara gidince yağlı et isterdi vatandaş. Ama şimdi hakikaten kasapların da söylediği gibi hal eti kimseye satamıyoruz. Halk bilinçlendi yağ konusun da özellikle diyorlar.Kahramanmaraş’ımızın yemekleri oldukça ağır dolmalar, içli köfteler, mimbarlar, bunların hepsi sakatat. Özellikle ve özellikle paça… Paça tabi oldukça yağlı dolayısı ile kalp damar hastalığında maalesef önemli rol oynuyor. Şimdi tabii ki aykırı söyleyen meslektaşlarımız var… Bunların yağının bir şey yapmadığına dair söylemler var. Kolesterole dikkat etmek gerekir. Aykırı şeylere inanmamak gerekir. Aykırı şeyler işimize geliyor. Dünyadaki güzel şeyler ya yasak ya günah. Dolayısıyla Kahramanmaraş’ta kalp damar hastalığı oranı hakikaten yüksek… Bu da beslenmemizde yağlı yiyeceklerin ve ağır yiyecekler ön planda olması önemli rol oynuyor. Nelerden uzak durulması gerekiyor? Nelere dikkat etmeliyiz?Sağlıklı bir insanın hiçbir hastalığı yoksa tansiyon şeker kolesterol gibi hastalık yoksa abartmamak kaydıyla her şeyi normal olarak yiyebilir. Ancak tansiyon, şeker, kolesterol, kroner kalp hastalığı varsa bu hastaların mutlaka ama mutlaka perhiz yapmaları gerekir.Amaç hastalığın ilerlemesini durdurmak. Geriye döndürmek mümkün değil ama ilerlemesini durdurmak büyük başarıdır. Dolayısıyla hastalar normal hayatlarını yaşarlar. Oysa dikkat etmezlerse perhize yağlı, tuzlu yiyecekler çabucak ilerler ve ömrün mesafesini kısaltır. Sağlık sektörünün gelişmesiyle birlikte yapay kalpler de geliştirildi? Bu uygulama Kahramanmaraş’ta kullanılabiliyor mu?Günümüzde yapay kalp, yalnızca ağır kalp yetmezliği nedeniyle kalp nakline aday olan kişilere takılıyor. Kahramanmaraş’ta kalp pili takılıyor mu? Tabi ki takıyoruz. Mesela yıllardan beri 20-25 senedir pil aynı evlerdeki elektrikli sistemlerde kablolularla kalbi kastıracak çalıştıracak kablolarda arıza olduğu zaman pil takılır. Onlar kolay. Ama kalp iyi pompalamıyorsa kalbin görevini alan cihazlar var yapay kalpler hard med diyoruz onlara. Bunlar; Hasta çok ciddi ağır hasta kalp nakli yapılması gerekir. Fakat kalpte yok hali hazır da kalp bulamayınca bu hastaları kısa sürede kaybedeceğimiz için bir süre yapay kalple idare etsin! Belki bu arada kalp bulunur kalp nakli yapılır diye… Yoksa kalp yetmezliği olan hastalara biz de pil takıyoruz. Başka iyi kastırsın diye falan tüpler iki odacıklı üç odacıklı… Ama kalp nakli gerektiren hastalara kalbin görevini bir süre yapması için yapay kalpler var. Türkiye’de uygulanır ama çok pahalı şeyler bunlar ancak şöyle yapılması gerekir: Kalp nakli yapılan merkezlerde, kalp nakli yapılması için sıra bekleyen hastalarda durumları çok ağırlaşanlarda onlara takılabilir. Yıllarca yurt dışında İsviçre, İspanya, Fransa, Almanya, Amerika ve İngiltere’de eğitim aldınız. Tecrübelerinize göre yurt dışındaki sağlık sistemi ile burada ki sağlık sistemi arasında ki ne gibi fark var?Bundan 15-20 yıl önce epey bir fark vardı. Ama şu anda gerçekten Türkiye kalp olarak söylüyorum: Avrupa ile hiçbir farkı kalmadı. Çünkü bilgiye ulaşımda sorun yok. Aslında hakikaten teknolojilerin internetin gelişmesiyle insan köyde bile en çağdaş bilgiye ulaşabiliyor. Modern hastanelerimiz var. Bunları çok rahat icra edeceğimiz hastaneler yapıldı. Türkiye şu anda dünyada iyi bir konumda hatta yurt dışından hastalar geliyor ameliyatlarını oluyorlar, tedavilerini olup gidiyorlar. Bu şunu gösteriyor: Türkiye sağlık bakımından oldukça iyi durumda! Sağlık hizmeti gerçekten çok pahalı. Bir hizmet çok gelişmiş ülkeler bile bunun altından kalkamıyorlar. Amerika, İngiltere gibi. Hastaların katkı payları oldukça yüksek oralarda hastaya bir pil takacağın zaman katkı payları var. Ülkemizde şimdiye kadar iyi götürüldü. Şimdiden sonrası nasıl gider bilmiyorum ama çok iyi konumda diyebilirim. (ZEKİ DEMİR)
Muhabir: Haber Merkezi