Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İslam Saruhan, kahverengi kokarcanın Türkiye’de en yoğun dönemi yaşadığını belirtti. Uzman, özellikle bahar aylarında bu zararlıya karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
Son yıllarda tarım alanları ve yerleşim bölgelerinde sıkça gözlemlenen kahverengi kokarca (Halyomorpha halys), bu yıl yoğunluğun en yüksek seviyesine ulaştı. Özellikle fındık başta olmak üzere birçok ürün için tehdit oluşturan bu zararlıya karşı biyolojik mücadele çalışmaları hız kazandı. Uzmanlar, böceğin kış aylarında büyük oranda doğal yollarla öldüğünü ancak Mart ve Nisan aylarında kışlaklardan çıkan bireylerin yeni tarım sezonu için ciddi risk teşkil ettiğini belirtti.
Prof. Dr. Saruhan, halk arasında “kahverengi kokarca” olarak bilinen bu zararlının yoğun görülmesini popülasyonun pik noktasına ulaşmasına bağladı. Saruhan, “Türkiye’ye girişinden bu yana yaklaşık 6 yıl geçti ve şu an popülasyon maksimum seviyede. Panik yapmaya gerek yok. Bu böcek istilacı bir tür ve yüksek üreme kapasitesine sahip. Doğru yöntemlerle ürünlerimizi koruyabiliriz” dedi.
Kahverengi kokarcaya karşı biyolojik mücadelede “samuray arısı”nın kullanıldığını açıklayan Saruhan, “Samuray arısı, kokarcanın yumurtalarına parazitlenerek çoğalmasını engelliyor. Arı doğada yayıldıkça kokarca popülasyonu da azalacak” ifadelerini kullandı.
Amerika’nın kahverengi kokarcayla 35 yıldır mücadele ettiğini belirten Saruhan, “Amerika’da böceğin kışlaklara girmesi engelleniyor. Soğuğa dayanıklı olmadıkları için dışarıda kalanlar ölüyor. Bu nedenle giriş noktalarının kapatılması ve izolasyon sağlanması çok önemli” dedi.
Kış döneminde kimyasal ilaçlamanın etkili olmadığını söyleyen Saruhan, “Araştırmalar, kışlaklara giren böceklerin yüzde 50-80 oranında öldüğünü gösteriyor. Ölecek böceğe müdahale etmek gereksiz. Asıl mücadele Mart-Nisan aylarında kış uykusundan çıkan bireyler için olmalı” şeklinde konuştu.
Kamuoyunda yanlış bilinen bir konuya da değinen Saruhan, “Evlere giren kahverengi kokarca insanlara, evcil hayvanlara veya eşyalara zarar vermez. Isırmaz, hastalık taşımaz. Evde yok edilmeleri ise popülasyonun azalmasına katkı sağlar” uyarısında bulundu.
Prof. Dr. Saruhan, vatandaşların bilinçli hareket etmesi ve doğal dengeyi bozmadan biyolojik mücadele yöntemleriyle zararlının kontrol altına alınabileceğini sözlerine ekledi.
Kaynak: İHA
