Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2025 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarını açıkladı. Verilere göre gelir dağılımında sınırlı bir iyileşme görüldü; en yüksek gelir grubunun payı azalırken, en düşük gelir grubunun payı arttı.
Gini Katsayısı ve Gelir Eşitsizliği
2025 yılı itibarıyla Gini katsayısı 0,410 olarak hesaplandı. Bu, bir önceki yıla göre 0,003 puanlık bir düşüş anlamına geliyor. Sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,473, emekli ve dul-yetim maaşları dışındaki transferler hariç tutulduğunda ise 0,420 olarak belirlendi. Gelir dağılımındaki uçurumu gösteren P80/P20 oranı 7,5’e, P90/P10 oranı ise 12,9’a geriledi.
Hanehalkı Gelirlerinde Güçlü Artış
Türkiye genelinde yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 662 bin 414 TL, eşdeğer fert geliri ise 332 bin 882 TL’ye yükseldi. En yüksek ortalama gelir tek kişilik hanehalklarında 418 bin 25 TL, en düşük gelir ise çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanelerde 264 bin 413 TL olarak kaydedildi.
Gelir Kaynakları ve Sektörel Farklar
Toplam gelirin en yüksek payı %49,7 ile maaş ve ücret gelirine ait oldu. Müteşebbis gelirleri %18,3, sosyal transferler %18,2 ile takip etti. Sosyal transferler içinde emekli ve dul-yetim aylıklarının payı %89,3 oldu.
Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş geliri:
-
Yükseköğretim mezunları: 566 bin 839 TL
-
Lise ve dengi mezunlar: 376 bin 932 TL
-
Lise altı eğitimliler: 290 bin 323 TL
-
Okul bitirmeyenler: 183 bin 900 TL
Sektörel bazda en yüksek gelir hizmet sektöründe 426 bin 045 TL, en düşük tarım sektöründe 237 bin 461 TL. Gelir artışının en yüksek olduğu sektör ise inşaat sektörü (%79) oldu.
Bölgesel Farklılıklar
Bölgesel eşdeğer fert geliri en yüksek Ankara (449 bin 618 TL), en düşük Van, Muş, Bitlis, Hakkari (172 bin 552 TL) bölgelerinde kaydedildi. Gelir eşitsizliği en yüksek bölge TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir), en düşük eşitsizlik ise TRB1 ve TR42 bölgelerinde gözlendi.
İşgücü Durumu
2024 yılında işsiz olan fertlerin %38,7’si 2025’te çalışmaya başladı. Önceki yıl çalışanların %90,3’ü ise çalışma hayatını sürdürdü.
TÜİK verileri, gelir dağılımında sınırlı bir iyileşme olduğunu, ancak bölgesel ve sosyoekonomik farkların hâlen belirginliğini koruduğunu ortaya koyuyor.
