Kahramanmaraş’ta banka ATM’lerinde işlem sonrası yapılan küçük bir ihmal, kullanıcıları ciddi maddi kayıplarla karşı karşıya bırakabiliyor. Uzmanlar, işlem tamamlandığında ekrandaki seçeneklerin aceleyle onaylanmasının, “İPTAL” tuşuna basılmamasının ve dikkat eksikliğinin dolandırıcıların işini kolaylaştırdığını vurguluyor.
Basit adım, büyük zarar: Neden “İPTAL” tuşu önemli?
ATM işlemi sona erdiğinde ekranda beliren seçenekleri okumadan başka bir tuşa basmak ya da cihaz başından ayrılmak, cihaz hafızasında kalan verilerin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmesine zemin hazırlayabiliyor. Uzmanlar, işlem bitiminde mutlaka “İPTAL” tuşuna basılarak oturumun kapatılmasını ve ekrandaki son uyarıların okunmasını öneriyor.
Ayrıca işlem sırasında yanlış şifre girildiğinde “SİL” tuşunun doğru kullanımı güvenlik açısından önem taşıyor; hatalı girişlerin düzensiz tekrarı, omuz üstü gözlem gibi basit yöntemlerle PIN’in ele geçirilmesini kolaylaştırabiliyor.
Dolandırıcılık yöntemleri nasıl çalışıyor?
Son yıllarda ATM’lere yönelik yöntemler çeşitlendi. Yaygın uygulamalar şu şekilde özetlenebilir:
· Kart kopyalama (skimming): Kart okuyucu üzerine takılan cihazlar kart verilerini kopyalayabiliyor.
· Sahte tuş takımı veya ekran: Orijinal tuş takımının üzerine yerleştirilen aparat veya sahte ekranla PIN kaydı yapılabiliyor.
· Küçük gizli kameralar: PIN girilirken kamerayla izleme yapılabiliyor.
· Kart sıkıştırma ve “shimming”: Çipli kartlardan veri çeken ince aparatlar kullanılabiliyor.
· Sosyal mühendislik: Kullanıcıyı acele ettirip yanlış onay aldırma, “teknik hata” bahanesiyle yardım teklifleri gibi yöntemler.
Bu teknikler tek başına ciddi zarar getirebilir; bir de kullanıcı ihmali eklenince kayıplar büyüyor.
Uzmanlardan pratik önlemler — ATM’de yapmanız gerekenler
1. İşlem bitince ekrandaki tüm seçenekleri okuyun. “İPTAL”, “Çıkış” veya “Oturumu kapat” gibi ifadelerin göründüğünden emin olun.
2. Kartınızı ve makineyi kontrol edin. Kart yuvasında, tuş takımında olağandışı aparat var mı bakın; şüphe varsa cihazı kullanmayın.
3. PIN girerken elinizle koruma sağlayın. Omuz üstü kameraya veya yan gözlemine karşı tuşları kapatın.
4. Hatalı girişte “SİL” tuşunu kullanın; panik yapıp rastgele tuşlara basmayın.
5. Şüpheli bir durum gözlemlerseniz bankayı ve polisi hemen haberdar edin.
6. Kartınız otomatik olarak alınır veya cihazda kalırsa derhal bankayı arayıp kartı bloke ettirin.
7. İnternet bankacılığınızın bildirimlerini ve hesap hareketlerinizi düzenli kontrol edin.
Kart kaybı veya şüpheli işlem durumunda atılacak adımlar
· Hemen bankanın çağrı merkezini arayıp kartı bloke ettirin.
· Hesap hareketlerinizi kontrol edin; izinsiz çekim varsa bankaya itirazda bulunun.
· Gerekirse emniyete giderek suç duyurusunda bulunun; olayın delillendirilmesi dolandırıcılıkla mücadelede önemli.
· PIN veya şifrelerinizi değiştirin; internet bankacılığı şifrelerinizi de yenileyin.
Sonuç: Küçük alışkanlıklar büyük zararı engeller
Kahramanmaraş’taki örnekler, ATM güvenliğinin sadece bankaların sorunu olmadığını, kullanıcı alışkanlıklarının değiştirilmesinin de hayati önem taşıdığını gösteriyor. Birkaç saniyelik dikkat ve basit önlemler, kişisel verilerin ve hesapların korunmasında büyük fark yaratıyor. Uzmanlar, vatandaşları hem ATM kullanırken hem de çevrimiçi bankacılıkta tedbirli olmaya çağırıyor.
