EMEKLİLERİN SAYISI ÇALIŞANLARI GEÇTİ: İŞTE O 5 İL
Türkiye’de nüfusun yaşlanması ve genç nüfus oranındaki düşüş, çalışma hayatında dengeleri değiştirmeye başladı. SGK verilerine göre bazı şehirlerde emekli sayısı, çalışan sayısını geride bıraktı. Özellikle Balıkesir, Çanakkale, Çorum, Edirne ve Trabzon gibi iller bu dönüşümün ilk sinyallerini verdi.
Bu şehirler, sanayi, tarım ve turizm gibi çeşitli alanlarda ekonomik potansiyele sahip olmalarına rağmen, aktif çalışan sayısında beklenen artışı gösteremedi. Emeklilik yaşına ulaşan nüfus hızla artarken, genç nüfusun göç etmesi ya da iş gücüne katılamaması bu dengesizliği daha da derinleştiriyor.
GENÇ NÜFUS AZALIYOR, YAŞLI NÜFUS ARTIYOR
Dünya gazetesi Ankara Temsilcisi Ferit Barış Parlak’ın analizine göre, Türkiye’de 15-24 yaş arası genç nüfus 13 milyonun altına düştü. Bu grubun yalnızca 10 milyonunu 18-24 yaş arası bireyler oluşturuyor. Bu düşüş, gelecekte iş gücü piyasasında ciddi açıklar oluşabileceğini gösteriyor.
Öte yandan 65 yaş üstü nüfus hızla artıyor. 2025 sonu itibarıyla bu yaş grubunun 10 milyonu geçeceği, 2030’da ise 14 milyonu aşacağı tahmin ediliyor. Aynı dönemde bakıma muhtaç yaşlı sayısının 3 milyona yaklaşması bekleniyor. Emekli sayısı ise 17 milyona dayanmış durumda.
KAYIT DIŞI ÇALIŞAN EMEKLİLER DE TABLOYU ETKİLİYOR
SGK’ya kayıtlı 16.7 milyon emekliden yaklaşık 2.2 milyonu hâlâ aktif olarak çalışıyor. Ancak sahadan elde edilen bilgiler ve araştırmalar, bu sayının çok daha fazla olduğunu ortaya koyuyor. Yaklaşık 3 milyon emeklinin kayıt dışı çalıştığı tahmin ediliyor.
Bu durum sadece sosyal güvenlik sistemine değil, iş gücü piyasasına da etki ediyor. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden bireylerin büyük kısmı asgari ücret veya daha düşük koşullarda istihdam ediliyor. Bu da hem ücret dengelerini hem de vergi gelirlerini etkileyen bir faktör haline geliyor.
İZMİR VE DENİZLİ DE LİSTEYE GİRMEK ÜZERE
Emekli sayısının çalışan sayısını geçtiği iller sadece 5’le sınırlı değil. SGK verilerine göre İzmir, Denizli gibi büyükşehirlerde de emekli nüfusu, çalışan nüfusa çok yaklaşmış durumda.
Bu şehirlerdeki emeklilik yoğunluğu, hem hizmet ihtiyacını hem de sosyal politika gereksinimlerini artırıyor. Özellikle sağlık hizmetleri, yaşlı bakım destekleri ve ulaşım gibi alanlarda yerel yönetimlerin yeni çözümler geliştirmesi bekleniyor.
UZMANLAR UYARIYOR: SİSTEM YENİDEN DÜZENLENMELİ
Sosyal güvenlik uzmanlarına göre, bu değişim sadece bir demografik veri değil; aynı zamanda sistemin sürdürülebilirliği açısından ciddi bir işaret. Aktif çalışan sayısının azalması, emekli maaşlarının karşılanmasında kaynak sorunları yaratabilir.
Uzmanlar, genç iş gücünün desteklenmesi, kayıt dışı istihdamın önlenmesi ve emeklilik sisteminin yeniden düzenlenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Aksi takdirde bazı bölgelerde emekli maaşlarının finanse edilmesi giderek zorlaşabilir.
