Antalya’nın İbradı ilçesine bağlı Ürünlü köyünde sonbahar, bağ bozumu sonrası geleneksel pekmez üretimiyle hareketlendi. Yöre halkı, asırlardır süregelen yöntemlerle üzüm pekmezi yapımını sürdürüyor. Katkı maddesi kullanılmadan, tamamen doğal yollarla hazırlanan pekmez, hem ailelerin kışlık ihtiyacını karşılıyor hem de fazlası satışa sunuluyor. Büyük emek isteyen bu ürünün kilosu ise 500 liradan alıcı buluyor.
Üretim sürecinde öncelikle üzümler toplanıyor, 3-4 gün bekletilerek suyunu bırakması sağlanıyor. Ardından şarahmana adı verilen özel teknelerde, hijyen kurallarına dikkat edilerek çiğneniyor. Çıkan şıra, tat vermesi için özellikle meşe veya incir ağacının külüyle buluşturuluyor. 50 kilogramlık kazanlara 1 litre kül eklenerek başlayan kaynatma süreci, durulama aşamasından sonra tavaya alınıp 6-7 saat boyunca sürüyor. Kaynamanın sonunda oluşan köpük, pekmezin hazır olduğunu gösteriyor.
Pekmez üreticisi Mustafa Bozkurt, bağ bakımından hasada kadar her aşamanın bilgi ve özen istediğini dile getirerek, “Biz periyodik ilaçlama yapmıyoruz. Geleneksel usullerle, kükürt ve bordo bulamacı gibi doğal yöntemleri kullanıyoruz. Üzümümüzü doğal yetiştiriyor, pekmezi de doğal yöntemlerle yapıyoruz” dedi.
Rahime Gümüş ise pekmezin sağlık yönüne dikkat çekti: “Yıllarca beslenme eğitimi verdim. Pekmez, kansızlığa karşı en güçlü besinlerden biri. C vitaminiyle alındığında demirin vücutta daha etkili olmasını sağlıyor. Özellikle çocuklara bal yerine pekmez tavsiye ediyorum.”
Ürünlü köyünde üretilen pekmezde kullanılan üzüm çeşitleri de oldukça özel. Dimlit adı verilen siyah üzüm ile ak üzüm, en çok tercih edilen türler arasında yer alıyor. İnce kabuklu ve sulu olan bu yerli üzümler, pekmezde balı aratmayacak bir tat bırakıyor. Köy sakinleri, her yıl kendi ihtiyaçlarının yanı sıra kalan kısmı da çevre il ve ilçelerden gelen talepler doğrultusunda satışa sunuyor.
Köyün yaşlıları ve gençleri birlikte üretime katılarak kültürü yaşatıyor. Rafiya Özdemir, “Çocukluğumdan beri pekmez yapıyorum. Annemden öğrendim, şimdi biz sürdürüyoruz. Ürünlü’nün üzümleri ve kullandığımız kül, pekmezimizin asıl lezzet sırrı” sözleriyle geleneğin önemine vurgu yaptı.
Doğal, katkısız ve zahmetli bir yolculuktan sofralara gelen Ürünlü pekmezi, hem sağlıklı yapısıyla hem de eşsiz tadıyla bölgenin en değerli ürünlerinden biri olmaya devam ediyor.
