MİKRO UYARI FIRTINASI BEYNİ SÜREKLİ TETİKTE TUTUYOR
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Dilci, gençlerin gün boyu maruz kaldığı telefon bildirimlerinin, beyin kimyası üzerinde ciddi etkiler yarattığını söyledi. Özellikle 13-25 yaş aralığında yapılan çalışmalarda, bireylerin %40’ında zihinsel yorgunluk, odaklanma zorluğu ve duygusal tükenmişlik gözlemlendi. Dilci, “Mikro şoklara neden olan bu uyarılar, beynin kortizol ve dopamin dengesini bozuyor” dedi.
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Dilci, gençlerin gün boyu maruz kaldığı telefon bildirimlerinin, beyin kimyası üzerinde ciddi etkiler yarattığını söyledi. Özellikle 13-25 yaş aralığında yapılan çalışmalarda, bireylerin %40’ında zihinsel yorgunluk, odaklanma zorluğu ve duygusal tükenmişlik gözlemlendi. Dilci, “Mikro şoklara neden olan bu uyarılar, beynin kortizol ve dopamin dengesini bozuyor” dedi.
Beynin sürekli tetikte kalmasının, hem biyolojik saati hem de uyku düzenini olumsuz etkilediğine dikkat çeken Dilci, bu durumun gençlerin gündelik yaşamlarını da “sisli” hale getirdiğini vurguladı.
SOSYAL MEDYA VİDEOLARI ZİHİN YORGUNLUĞUNU ARTIRIYOR
TikTok, YouTube Shorts, Instagram Reels gibi kısa video içeriklerinin art arda tüketilmesinin, gençlerde dikkat dağınıklığına neden olduğunu belirten Prof. Dr. Dilci, “Bu tür içerikler, beynin dinlenmesine fırsat vermeden çarpışık bir bilgi akışına yol açıyor. Sürekli maruz kalmak, zihinsel yorgunluğu artırıyor” diye konuştu.
TikTok, YouTube Shorts, Instagram Reels gibi kısa video içeriklerinin art arda tüketilmesinin, gençlerde dikkat dağınıklığına neden olduğunu belirten Prof. Dr. Dilci, “Bu tür içerikler, beynin dinlenmesine fırsat vermeden çarpışık bir bilgi akışına yol açıyor. Sürekli maruz kalmak, zihinsel yorgunluğu artırıyor” diye konuştu.
Uzmanlar, özellikle video içeriklerinin kontrolsüz tüketiminin beynin doğal dinlenme ritmini bozduğunu ve bu durumun zamanla bilişsel performansı düşürdüğünü ifade ediyor.
DİJİTAL DİYET: GÜNDE EN AZ 2 SAAT EKRANSIZ ZAMAN
Dijital detoksun önemine vurgu yapan Dilci, gençler için uygulanabilir bir öneri sundu:
Dijital detoksun önemine vurgu yapan Dilci, gençler için uygulanabilir bir öneri sundu:
“20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzağa bakmak; gözler ve zihin için dinlendirici bir mola sağlar.”
Bunun dışında;
-
Gün içinde en az 2 saat dijital molalar verilmesi,
-
Sabah uyandıktan sonra ilk 60 dakika, gece yatmadan önce son 60 dakika boyunca ekrana bakılmaması,
-
Bildirimlerin sessize alınması veya tamamen kapatılması,
gibi uygulamalar, hem ruhsal hem de zihinsel sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratıyor.
GENÇLERDE STRES VE TÜKENMİŞLİĞİN YENİ KAYNAĞI: TELEFON UYARILARI
Uzmanlara göre, beğenilme baskısı ve sürekli bağlantıda olma hali, gençlerin üzerinde fark edilmeyen bir stres yaratıyor. Bildirim sesiyle gelen “aciliyet hissi” kişinin zihinsel olarak sürekli bir uyarı hâlinde yaşamasına neden oluyor. Bu durum ise zamanla sosyal ilişkileri, akademik başarıyı ve kişisel gelişimi olumsuz etkileyebiliyor.
Uzmanlara göre, beğenilme baskısı ve sürekli bağlantıda olma hali, gençlerin üzerinde fark edilmeyen bir stres yaratıyor. Bildirim sesiyle gelen “aciliyet hissi” kişinin zihinsel olarak sürekli bir uyarı hâlinde yaşamasına neden oluyor. Bu durum ise zamanla sosyal ilişkileri, akademik başarıyı ve kişisel gelişimi olumsuz etkileyebiliyor.
Kaynak: DHA
