Türkiye işçi ve emek tarihi denince akla gelen ilk isimlerden biri olan Prof. Dr. Şehmus Güzel, 4 Aralık 2025 tarihinde Paris’te hayatını kaybetti. 1982’den bu yana Fransa’da yaşayan Güzel’in vefat haberini ilk olarak Prof. Dr. Aziz Çelik duyurdu. Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Çoğumuz işçi hareketi ve sendikacılık tarihini onun kitaplarıyla tanıdık. Çok büyük ve çok üzücü bir kayıp” sözleriyle duygularını paylaştı.
Yüzlerce makale, seminer ve kitapla Türkiye’nin sosyal tarih literatürüne katkı sunan Prof. Dr. Şehmus Güzel, yaşamı boyunca emeğin, direnişin ve toplumsal mücadelenin izini sürdü. İşte hayatı, akademik kariyeri ve eserleriyle Şehmus Güzel...
PROF. DR. ŞEHMUS GÜZEL KİMDİR?
Prof. Dr. Mehmet Şehmus Güzel, 26 Mart 1947’de Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde dünyaya geldi. İstanbul Haydarpaşa Lisesi’nin ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde eğitim aldı.
1970–1975 yılları arasında Fransa’da, Tours ve Aix-en-Provence üniversitelerinde doktora çalışmalarını yürüttü. Türkiye’ye dönüşünde Antalya, Isparta ve Ankara’da çeşitli meslek yüksekokullarında müdürlük yaptı. Aynı zamanda hukuk ve sosyal politika dersleri verdi.
1978 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Sosyal Politika ve İş Hukuku Bölümü’nde göreve başladı. Burada işçi tarihi, sendikacılık ve sosyal politika alanlarında ders ve seminerler yürüttü.
1982’DEN SONRA FRANSA’DA YAŞADI, DÜNYA ÜNİVERSİTELERİNDE DERS VERDİ
12 Eylül Darbesi sonrası yaşanan baskılar nedeniyle 1982’de Fransa’ya yerleşen Prof. Dr. Güzel, Paris’teki üniversitelerde akademik kariyerine devam etti. Aynı dönemde Nijer’in başkenti Niamey’deki üniversitelerde de görev aldı.
Paris VII ve Paris VIII üniversitelerinde; devlet kuramları, devletsiz halklar, Yakındoğu tarihi, Türkiye’de işçi hareketleri tarihi ve toplumsal mücadeleler gibi alanlarda dersler verdi. Uluslararası seminerlerde Türkiye’nin toplumsal yapısı ve emek hareketlerini konu alan bildiriler sundu.
YÜZLERCE MAKALE, ONLARCA KİTAP: ŞEHMUS GÜZEL’İN ESERLERİ
Prof. Dr. Şehmus Güzel, Türkiye’nin işçi ve sendikal hareketlerini arşiv niteliğinde belgeleyen araştırmalarıyla tanındı. Eleştirel, titiz ve tarihsel bağlamı güçlü anlatımıyla akademik camianın olduğu kadar sendikal çevrelerin de yakından takip ettiği bir isimdi. İşte bazı önemli kitapları:
- İşçiler Örgütleniyor (1939–1950) – Sosyal Tarih Yayınları
- Türkiye'de İşçi Hareketi 1908–1984 – İmge Kitabevi
- İşçi Tarihine Bakmak – TÜSTAV
- Grevin Yapısal ve İşlevsel Açıdan İrdelenmesine Katkı – Sosyalist Yayınlar
- Abidin Dino – Kitap Yayınları
- Fahri Petek – Sosyal Tarih Yayınları
- İnsan Yılmaz Güney – Kaynak Yayınları
Eserlerinde yalnızca emek tarihini değil; sanat, siyaset ve edebiyat dünyasındaki mücadeleci figürleri de mercek altına aldı.
SON NEFESİNİ PARİS’TE VERDİ
Prof. Dr. Şehmus Güzel, 4 Aralık 2025’te Fransa’nın başkenti Paris’te hayatını kaybetti. Vefatının ardından Türkiye’deki akademik çevreler, sendikalar ve emek dostları sosyal medya üzerinden taziye mesajları paylaştı.
Hayatını işçilerin, emekçilerin tarihine ve belleğine adayan Güzel, arkasında çok kıymetli bir miras bırakarak aramızdan ayrıldı.
