Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan yeni ekonomi paketi, otomotiv sektöründe köklü değişikliklerin kapısını aralıyor. Kamuoyunda merakla beklenen vergi düzenlemeleri, özellikle benzinli ve hibrit otomobillerdeki Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarını yeniden şekillendirecek. Bu hamleyle birlikte, vergi sisteminde adaletin ve etkinliğin artırılması, suiistimallerin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yeni kanun teklifine göre, Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nda önemli bir düzenlemeye gidiliyor. Bu düzenleme ile otomobillerdeki ÖTV matrahı güncelleniyor. Teklifin kabul edilmesi halinde, motor silindir hacmi ve elektrik motor gücüne göre alınacak ÖTV oranları, yüzde 80 ile yüzde 220 arasında geniş bir yelpazede değişecek.
Mevcut durumda, benzinli ve dizel binek otomobillerin vergilendirilmesinde motor silindir hacmi ve araçların vergisiz fiyatı (matrah) esas alınıyor. Ancak, araç fiyatlarındaki hızlı artışa rağmen matrah dilimlerinde gerekli güncellemelerin yapılmaması, vergi sisteminde ciddi dengesizliklere yol açmıştı. Piyasadaki neredeyse tüm araçların yüzde 80, yüzde 150 ve yüzde 220 gibi yüksek oranlardan vergilendirilmesi, araçların yerli ya da ithal, uygun fiyatlı ya da lüks olmasına bakılmaksızın yüksek vergiye tabi tutulmasına neden oluyordu.
Yeni düzenlemeyle birlikte, akaryakıtlı binek araçlarda uygulanan ÖTV matrahlarının, güncel piyasa değerlerini yansıtacak şekilde ve mevcut vergi oranlarını bozmadan yeniden tanımlanması hedefleniyor. Bu sayede vergi sisteminin daha dengeli ve adaletli bir yapıya kavuşması amaçlanıyor.
Yeni vergi paketi, fosil yakıtla çalışan bazı binek otomobiller ile hem içten yanmalı motor hem de elektrik motoru barındıran bazı hibrit araçların ÖTV matrah eşikleri ve vergi oranlarında düzenlemeye gidiyor. Yapılacak değişiklikle birlikte, bu araçlardan alınacak özel tüketim vergisi, motor hacmi ile elektrik motorunun gücüne bağlı olarak belirlenecek ve oranlar yüzde 80 ile yüzde 220 arasında değişkenlik gösterecek.
Teklifte yer alan detaylara göre:
- İçten yanmalı motora sahip ve silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, ÖTV matrahı 1 milyon TL’nin altında olan araçlarda, Özel Tüketim Vergisi oranı yüzde 80 olarak sabitlendi.
- Hibrit araçlarda ise, motor hacmi 1800 cm³’ü geçmeyen ve elektrik motor gücü 50 kW’ın üzerinde olan modeller için ÖTV oranı yine yüzde 80 olarak belirlendi.
- Elektrik motoru 100 kW’ı aşan ve motor hacmi 2500 cm³’ün üzerindeki hibrit araçlarda ise ÖTV oranı yüzde 150 olarak uygulanacak.
21 maddelik teklifin 14'üncü maddesiyle Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 12'nci maddesinde önemli bir değişiklik yapıldı. Bu değişiklikle Cumhurbaşkanına tanınan yetki genişletilerek, taşıtların motor silindir hacmi, menzili ve batarya kapasitesi gibi teknik özelliklerine göre farklı ÖTV oranları belirleme imkânı getirildi.
Mevcut uygulamada motor silindir hacmi ve matrah esas alınarak belirlenen vergi oranlarının, artık batarya kapasitesi ve elektrikli menzil gibi teknik kriterler doğrultusunda da farklılaştırılabileceği belirtiliyor. Bu durum, özellikle elektrikli ve hibrit araçlar için daha detaylı ve esnek bir vergilendirme sisteminin önünü açacak. Elektrikli otomobillerde yüzde 10’dan başlayan ÖTV oranlarında şu an için herhangi bir değişiklik olmasa da, Cumhurbaşkanına verilen bu yetkinin ardından oranlarda güncelleme yapılabilir.
ÖTV sistemi, son yıllarda sadece elektrikli araçlara değil, hibrit araçlara da farklı oranlar getirecek şekilde şekillendiriliyordu. 2024’te yapılan düzenleme ile plug-in hibrit (şarj edilebilir) araçlara uygulanan ÖTV oranları yüzde 30, 60 ve 70 olarak belirlenmişti. Oysa bu araçlar için halihazırda en düşük yüzde 80 ÖTV uygulanıyor. Yeni teklifle birlikte, batarya kapasitesi ve menzil gibi unsurların da artık ÖTV hesaplamasında doğrudan etkili olması öngörülüyor. Ancak bu noktada vergi oranları henüz netleşmiş değil. Otomotiv sektörünün ve tüketicilerin gözü, önümüzdeki günlerde yapılacak açıklamalarda olacak.
