Küresel piyasalar, Fed’in faiz indirim beklentileri ve güçlü şirket bilançolarının etkisiyle yükseliş eğilimindeyken, ABD ve Çin arasındaki ticaret gerilimleri yatırımcıları tedirgin ediyor. Çin’in nadir toprak elementleri ihracatına sınırlama getirmesi ve ABD Başkanı Donald Trump’ın ek tarife tehditleri piyasalarda risk algısını artırıyor.
Trump, Çin’in ABD’den soya fasulyesi alımını kasıtlı olarak durdurmasını “ekonomik düşmanlık” olarak nitelendirirken, Çin ile yemeklik yağ ticaretinin durdurulmasını da gündeme alabileceklerini belirtti.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, küresel tedarik zincirlerinde Çin’e olan bağımlılığın risk oluşturduğunu ifade ederek, ABD ve müttefiklerinin tedarik zincirlerini çeşitlendirmesi gerektiğini vurguladı. Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ise Çin’in nadir toprak adımını “küresel tedarik zincirinde güç kazanma girişimi” olarak değerlendirdi.
ABD’de federal hükümetin kapanması, makroekonomik veri akışını aksatıyor. Bessent’e göre bu durum günde 15 milyar dolarlık maliyet yaratabilir. Normalde bu hafta açıklanacak olan Eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verileri, hükümet kapanması nedeniyle 24 Ekim’e ertelendi.
Hükümetin kapanması, istihdam ve enflasyon gibi Fed’in faiz indirim planlarını etkileyebilecek verilerin açıklanmasını da geciktirdi. Para piyasaları ise ekim ve aralık ayı Fed toplantılarında toplamda 50 baz puanlık faiz indirimi beklentisini fiyatlamaya devam ediyor.
Fed’in dün açıklanan Bej Kitap raporu, düşük ve orta gelirli hanelerin artan fiyatlar karşısında indirim ve kampanya odaklı alışverişi sürdürdüğünü ortaya koydu. Raporda ayrıca yüksek tarifeler ve zayıf genel talebin ekonomik koşulları zorlamaya devam ettiği belirtildi.
Siyasi ve jeopolitik riskler ile Fed’in faiz indirim beklentileri altın fiyatlarını desteklemeye devam ediyor. Altının ons fiyatı 4.242 dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Şu saatlerde ons altın 4.210 dolardan işlem görüyor.
ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,02 seviyesinde dengelenirken, dolar endeksi düşüş trendini üçüncü işlem gününe taşıdı.
Kurumsal tarafta, Bank of America ve Morgan Stanley gibi yatırım bankalarının beklentilerin üzerinde gelir açıklamaları hisselerde yüzde 4-5 değer artışı sağladı. Hollandalı çip şirketi ASML’nin güçlü bilançosu, AMD ve Intel hisselerinde sırasıyla yüzde 9 ve 4’ün üzerinde yükselişlere yol açtı.
Buna paralel olarak New York Borsası’nda S&P 500 yüzde 0,40, Nasdaq yüzde 0,66 artarken, Dow Jones yatay seyretti.
Avrupa borsaları Fransa dışında çoğunlukla satıcılı seyretti. Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,99 artarken, Almanya, İngiltere ve İtalya endekslerinde düşüşler gözlendi.
Asya tarafında ise ABD-Çin gerilimi risk algısını yüksek tutuyor. Japonya, Güney Kore ve Çin borsalarında karışık bir seyir gözlenirken, özellikle yarı iletken şirket hisseleri güçlü yükseliş kaydetti.
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi günü yüzde 1,44 artışla 10.464,48 puandan tamamladı. VİOP BIST 30 ekim vadeli kontrat ise akşam seansında yüzde 0,6 geriledi. Dolar/TL ise 41,84 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içi konut fiyat endeksi, konut satış verileri ve haftalık para istatistiklerinin yanı sıra, ABD’de Philadelphia Fed imalat endeksi ve Avro Bölgesi dış ticaret dengesi gibi verilerin takip edileceğini belirtiyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı
