Sütçü İmam Olayı sonrası Maraş, istiklal mücadelesinin kıvılcımını yaktı. Ancak kısa süre sonra, Fransızların desteğini alan Ermeni çeteler şehirde silahlanmaya başladı. Zeytun, Fırnız, Fındıcak ve Kişifli gibi yoğun Ermeni nüfuslu bölgelerden şehre gelen gruplar, geceleri halkı hedef alan saldırılar düzenledi. Şehirde asayiş tamamen bozuldu ve Fransızlar müdahale etmek üzere Osmaniye’den Yüzbaşı Andre’yi gönderdi.
Yüzbaşı Andre ve Ermeni Balo Gerginliği
26 Kasım 1919 günü şehre ulaşan Yüzbaşı Andre, Osmaniye’den getirdiği küçük bir birlikle Maraş’ta asayişi sağlamak için göreve başladı. Ermeni Hırlakyan ailesinin verdiği baloya katılan Fransız komutan, Hırlakyan’ın torunu Helena’yı dansa davet etti. Ancak Helena, Fransızlara ve Ermenilere karşı olan direnişini cesurca dile getirerek teklifi reddetti ve sözleriyle tüm şehrin kaderini değiştirecek süreci başlattı:
"Sizi incitmek istemem; ancak kendimi hâlâ esaret içinde görüyorum. Kalesinde Türk bayrağı dalgalanan bir memlekette Fransız veya Ermeni hâkimiyetini kabul edemem."
Türk Bayrağının İndirilmesi ve Beyanname
Helena’nın sözlerinden kısa süre sonra, Fransızlar bayrağı indirerek yerine kendi bayraklarını çekti. Maraşlı Avukat Mehmet Ali Kısakürek, yaşananları duyurmak ve halkı harekete geçirmek için "Alemi İslam’a Hitap" beyannamesini kaleme aldı. Beyanname, oğlu Şahap aracılığıyla Ulucami ve çarşı camilerine asıldı. Maraş halkı, beyannameyi okur okumaz Ulucami’de toplanmaya başladı.
Ulucami’de Bayrak Çağrısı
Cuma namazı vakti geldiğinde Ulucami tamamen doldu. Minbere çıkan Rıdvan Hoca, namaz kılmanın özgür bir beldede mümkün olacağını belirtti ve Şeyh Ali Sezai Efendi’den de fetva aldı. Cemaatten biri, minberin yanındaki sancakı alarak “Bayrağımızı yerine koymak için kaleye hücum edelim!” diye bağırdı. Halk, öncülerle birlikte kaleye yöneldi.
Bayrağın Tekrar Dalgalanışı ve Protesto
Kahraman Maraşlılar, kaleye çıkarak Fransız bayrağını indirdi ve Onbaşı Osman Erşan’ın bulduğu Türk bayrağını göndere tekrar dikti. Bayrak altında namaz kılan halk, ardından hükümet binasına giderek Fransız komutan Yüzbaşı Andre’yi protesto etti. Bayrak Olayı kısa sürede Anadolu ve Avrupa basınında yankı buldu, Fransızların prestiji sarsıldı.
Fransızların Tepkisi ve Sonrası
Bayrak Olayı sonrası Fransızların Doğu Akdeniz İşgal Kuvvetleri Genel Komutanı General Guro, Maraş’ın artık bir sorun olmaktan çıkmasını istiyordu. Yüzbaşı Andre geri çekildi, yerine daha sert ve Türk karşıtı General Kerret görevlendirildi. Maraş halkının direnişi, Anadolu’da bağımsızlık ruhunun ilk sembol hareketlerinden biri olarak tarihe geçti.
Kaynak: Haber merkezi
