İstanbul turistik bölgelerinde yaşanan hanutçuluk uygulamaları, İstanbul Valiliği’nin yayımladığı yeni genelgeyle artık daha sıkı denetim ve ağır yaptırımlarla karşılaşacak. Peki, hanutçuluk nedir, suç mu ve cezası ne? İşte detaylar…
Hanutçuluk Ne Anlama Geliyor?
Hanutçuluk, özellikle Beyoğlu, Sultanahmet ve turistik bölgelerde karşılaşılan, vatandaşların veya turistlerin iradesi dışında yönlendirilmesini ifade ediyor. Bu kapsamda; yüksek sesle çağrı yapmak, fiziksel temas kurmak, yol kesmek veya ürün/hizmete zorla yönlendirmek gibi davranışlar yer alıyor.
İstanbul Valiliği, bu davranışı şehrin imajına ve turizm güvenliğine zarar veren bir olgu olarak tanımlıyor. Restoran, hediyelik eşya dükkânı veya turistik işletmelerde çalışanların müşteriye yaklaşma biçimleri, hanutçuluk kapsamında değerlendiriliyor.
Hanutçuluk Suç Mu?
Hanutçuluk, doğrudan Türk Ceza Kanunu’nda suç olarak tanımlanmamıştır. Ancak 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’na göre, mal veya hizmet satışı sırasında başkalarını rahatsız eden kişiler idari para cezasına çarptırılabiliyor.
Ayrıca, 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu kapsamında; müşteriyi rahatsız eden işletmeler geçici süreyle faaliyetten men edilebiliyor. Dolayısıyla hanutçuluk hapis cezası getirmese de idari ve hukuki yaptırımlarla ciddi sonuçlar doğurabiliyor.
Hanutçuluk Cezası ve Yeni Genelge
İstanbul Valiliği’nin yayımladığı son genelgeye göre, hanutçuluk yapan işletmelere kademeli yaptırımlar uygulanacak:
- İlk ihlalde: İş yeri 3 gün kapatılacak.
- İkinci ihlalde: Ceza 5 güne çıkarılacak.
- Üçüncü ihlalde: İşletme 10 gün faaliyetten men edilecek.
Yeni düzenleme ayrıca, çalışanların müşterilere yalnızca iş yeri önünden ve 50 santimetre mesafeye kadar “hoş geldiniz” diyebilmesini öngörüyor. Yüksek sesle çağırma, fiziksel temas, yol kesme veya ikram sunma tamamen yasaklandı.
İstanbul Valiliği’nden Denetim ve Önlemler
Valilik genelgesiyle birlikte, turistik bölgelerdeki işletmelere:
- Dışarıyı görebilecek şekilde sesli ve görüntülü kayıt sistemi bulundurma zorunluluğu getirildi.
- Denetimlerde yaka kamerası ve drone kullanımı sağlanacak.
- İşletme çalışanları yalnızca 50 santimetre mesafeye kadar “hoş geldiniz” diyebilecek.
- Kurallara uymayan işletmelere kademeli faaliyet durdurma cezası uygulanacak.
- Esnaf odaları ve meslek kuruluşları genelge hakkında bilgilendirilecek.
- Belediyeler ve emniyet birimleri düzenli denetimlerle süreci yakından takip edecek.
Valilik açıklamasında, hanutçuluğun sadece turistleri değil, tüm vatandaşları rahatsız eden bir davranış biçimi olduğu vurgulandı:
"Turistlerin İstanbul’da güvenli ve huzurlu vakit geçirmesi, kamu düzeni ve şehir imajı açısından büyük önem taşıyor."
Yeni dönemde denetimler daha sıkı yürütülecek, işletmelerin kamera kayıtları düzenli olarak kontrol edilecek ve kurallara uymayanlara cezai işlem uygulanacak.
