Hallacı Mansur: "Ben Hakk'ım" Diyen Sufi
Hallacı Mansur, 9. yüzyılda yaşamış ve "Ben Hakk'ım" sözleriyle tanınan ünlü bir sufi mistik ve şairdir. Tasavvuftaki yeri ve söyledikleri ile İslam tarihinde önemli bir yere sahiptir.
Hayatı ve Tasavvufi Yolculuğu:
-
858 yılında İran'ın Fars bölgesinde doğmuştur.
-
Küçük yaşta Kur'an'ı ezberlemiş ve Arapça ile İslam ilimlerinde derin bilgi sahibi olmuştur.
-
Genç yaşta tasavvufa yönelmiş ve Şeyh Cüneyd-i Bağdadi, Bistami gibi isimlerden etkilenmiştir.
-
Seyahatleri sırasında Hindistan'a kadar gitmiş ve farklı tasavvuf akımlarıyla tanışmıştır.
-
Kerametleri ve sözleri ile ün kazanmış, geniş bir takipçi kitlesi oluşturmuştur.
"Ben Hakk'ım" Sözü ve İdamı:
-
Hallacı Mansur, "Enel Hakk" (Ben Hakk'ım) sözleriyle en çok bilinen sufidir. Bu söz, tasavvuftaki vahdet-i vücut anlayışını yansıtır ve Allah'ın her şeyde var olduğunu, kulun da Allah'ta fani olduğunu ifade eder.
-
Ancak bu söz, dönemin dini otoriteleri tarafından yanlış yorumlanmış ve Hallacı Mansur'un zındık olduğu düşünülmüştür.
-
922 yılında Bağdat'ta tutuklanmış ve uzun süren bir soruşturmanın ardından idam edilmiştir.
Mirası:
-
Hallacı Mansur'un ölümü tasavvuf tarihinde bir dönüm noktası olmuştur.
-
Sözleri ve fikirleri, sonraki sufi akımları üzerinde büyük bir etki yaratmıştır.
-
Günümüzde de farklı yorumlara açık olsa da, Hallacı Mansur tasavvufun en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Hallacı Mansur'dan Bilinen Sözler:
-
"Cehennem acı çektiğimiz yer değil, bilakis acı çektiğimizi kimsenin duymadığı yerdir."
-
"Bu dünyayı cehenneme çevirenler cennete gitmek ister."
-
"Dünyadan vazgeçmek nefsin işidir. Önemli olan ruhun işi olan ahiretten vazgeçmektir."
Sonuç:
Hallacı Mansur, tasavvuf tarihinde önemli bir yere sahip olan ve "Ben Hakk'ım" sözleriyle tanınan bir sufi mistik ve şairdir. Söyledikleri ve fikirleri ile döneminde büyük bir yankı uyandırmış ve idam edilmesine neden olmuştur. Hallacı Mansur, günümüzde de farklı yorumlara açık olsa da, tasavvufun en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Hallacı Mansur en bilinen mutasavvuflardan biri olarak kabul edilmiş ve döneminde söylediği sözler tam olarak anlaşılamadığı için idam edilmiş bir tasavvuf insanıdır. Hallacı Mansur Allahu Tealanın varlığının her yerde yansıması olduğunu ve her şeyde ondan zerre bulunduğu konusunda fikirlerde bulunmuş ve kişinin gerçek şekilde kendi nefsinden kurulduğunda nefsinin isteklerini göz ardı ettiğinde ise Allahu Tealanın o kişide yansımalarının olması konularında düşünceler ortaya koymuştur. Hallacı Mansur dönemin inanç ve ibadet konularında gerçeği arayarak sorular sormuş ve tasavvuf konularını yakın bulmuş bir bilge olarak bilinmektedir.
Hallacı Mansur Hikayesi Nedir?
Hallacı Mansur enel hak kelimelerini kullanan ve tercüme olarak ben hakkım anlamına gelen sözler derinliğine bakılmadan açıklandığı için idam edilen bir kişidir. Hallacı Mansur ben hakkım diyerek Allahu Tealanın kişinin imanı derecesinde kalbine zuhur etmesinden bahsetmektedir.
Hallacı Mansur döneminde şirk işleyen bir kişi olduğu düşüncesiyle dışlanmakla kalmayıp idam edilmiştir.
Hallacı Mansur En Bilinen Sözleri Nelerdir?
Hallacı Mansur özlü sözler söylemiş ve sözleri günümüze kadar ulaşmış bir kimsedir. En bilinen sözlerini ise şöyle sıralamak mümkündür.
Cehennem acı çektiğimiz yer değil bilakis acı çektiğimizi kimsenin duymadığı yerdir.
Bu dünyayı cehenneme çevirenler cennete gitmek ister.
Bu dünyayı cehenneme çevirenler cennete gitmek ister.
Dünyadan vazgeçmek nefsin işidir. Önemli olan ruhun işi olan ahiretten vazgeçmektir. Hallacı Mansur bu sözleriyle birçok tepki almasına rağmen sözlerinde imanın derecelerine ve kalbi imana dikkat çekerek konunun tasavvufi yanını vurgulamıştır.
Hallacı Mansur günümüzde de bazı kesimlerce söyledikleri yüzünden farklı tepkiler almakta olup bir kısım tasavvuf ehli ise kendisinin kıymetli bir zat olduğunu ifade etmektedir.
Editör: ATİLLA ŞAKACI
