Bolu'da bir mahkeme, her bireyin günde 3 maske ihtiyacı bulunduğuna ve bunun getirdiği mali külfeti sosyal devletin karşılaması gerektiğine hükmederek maskesiz sokakta dolaşan kişiye uygulanan para cezasını iptal etti. Bu durumun ülkenin sorunu olduğunu ve bu durum karşısında neler yapılacağını Kahramanmaraşlı Avukat Abdulkadir Kazancı şu ifadelerle açıkladı; Çin’in Wuhan kentinde ilk defa ortaya çıktığı bilinen ve Türkiye’de ilk vakanın 11 Mart 2020’de görülmesiyle tüm dünya ile birlikte Türkiye’yi de etkileyen korona virüsü bugün itibariyle tüm vatandaşların hayatını etkilemektedir. Koronavirüsün meydana çıkmasıyla birlikte “normal” kavramı dahi değişmiş hepimizin büyük bir sağlık bilinciyle hareket ederek uygulaması gereken tedbirler ilgili resmi makamlar tarafından ilk andan itibaren açıklanmıştır. Bu tedbirlere uymamanın getirdiği herkesi etkileyen olumsuz sonuçlar ise devleti tedbirlere uymama konusunda bazı müeyyideler belirlemeye yönlendirmiştir. Uygulanması gereken tedbirler bilim kurulu ve ilgili bakanlıklar tarafından belirlenmekte ve her ildeki il hıfzıssıhha kurulları tarafından uygulanmaktadır. İlgili genelgeler ve değişikliklerle de bu tedbirlere uymamanın müeyyideleri belirlenmektedir. Bu müeyyidelerin uygulanmasıyla beraber kesilen idari para cezalarının geçerlilikleri ve bu cezaları uygulamaya kimlerin yetkili olduğu hususları ise hem biz avukatların hem de hakimlerin kanunun uygulayıcısı olarak yoğun bir şekilde gündemde olup bazı kararlar verilmeye başlanmıştır. Bu tedbirlerden en önemlisi olan “maske takma zorunluluğu” hakkında birçok ildeki Sulh Ceza Hakimliklerinde; verilen cezaların çeşitli gerekçelerle iptali kararları gelmeye başlamıştır. Son durumda Bolu İl Emniyet Müdürlüğünün 20.05.2020 tarihli ve 2020/898 Sayılı idari yaptırım kararı ile aleyhine 392,00 TL idari yaptırım kararı ile idari para cezası kesilen vatandaşın Bolu Sulh Ceza Hakimliğine yaptığı başvuru sonucunda Bolu Sulh Ceza Hakimliği 29.06.2020 tarihli ve 2020/1604 Değişik İş Sayılı kararı ile idari para cezasını iptal etmiştir. Bolu Sulh Ceza Hakimliğinin verdiği iptal kararı üzerine Adalet Bakanlığı 25.08.2020 tarihli 2020/10393 sayılı kanun yararına bozma isteminde bulunması üzerine Yargıtay 19. Ceza Dairesi konuyu incelemek üzere 09.11.2020 tarihinde toplandı. Yargıtay 19. Ceza Dairesi 09.11.2020 tarihinde 2020/4354 Esas 2020/14250 Karar numaralı ilamı ile her ne kadar Bolu Sulh Ceza Hakimliğinin vermiş olduğu iptal kararını “eksik inceleme” sebebiyle bozulmasına karar vermiş olsa da gerekçesinde idari para cezası uygulanması için gerekli olan koşulları belirlemiş oldu. (Kaynakça: Kazancı İçtihat)
“DİKKAT ETMEK VE TEDBİRLERE UYMAK GEREKİR”
Bolu da yaşanan olayın eksik inceleme kararı ile Sulh Ceza Hakimliğinin vermiş olduğu iptal kararını incelediğini ifade eden Avukat Abdulkadir Kazancı daha dikkatli olunması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi;
Karar detaylıca incelendiğinde artık “Maske takmama cezası” uygulanabilmesi için gerekli koşullar şu şekilde sayılabilmektedir.
1-) İl Hıfzısıhha Meclisi tarafından karar alınması gerekmektedir.
2-) İl Hıfzısıhha Meclisi tarafından alınan “Maske Takma Tedbiri” 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunun 66/1. Maddesi gereğince usulüne uygun olarak ilan edilmiş olmalıdır.
3-) Usulüne uygun ilan edilmesi durumunda idari yaptırım kararı sadece Valilik tarafından tesis edilecek olup kolluk kuvvetleri tarafından ceza kesilmesi mümkün değildir.
Buradan da görüldüğü üzere “maske takmama cezası” uygulanabilmesi için öncelikle il hıfzıssıhha kurulu tarafından karar alınması gerekmekte devamında bu kararın usulüne uygun ilan edilmesi gerekmekte ve kolluk kuvvetleri tarafından tutanak tutularak cezanın sadece valilik tarafından uygulanması gerekmektedir.
Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği başta olmak üzere tüm sulh ceza hakimlikler bu içtihatı dayanak alarak emniyet müdürlüğünün uyguladığı cezaları iptal etmektedirler. İdari Para Cezalarına itiraz süresi olan 15 günlük süreyi de göz ardı etmememiz gerekmektedir.
Yargıtay 19. Ceza Dairesinin üyelerinden biri ise verilen karara muhalefet şerhi koyarak ceza uygulanabilmesi için ana caddeler üzerinde uyarı levhalarının bulunması gerektiği hususuna da dikkat çekmiştir.
Neticeten güncel durum; “maske takmama cezası” sadece valilik tarafından ilgili karar ve ilan süreci tamamlandıysa uygulanabilmekte ve kolluk kuvvetlerimiz tarafından uygulanamamaktadır.
Toplum sağlığı için herkesi belirlenen tedbirlere uymaya davet ediyor ve sağlıklı günler diliyoruz” ifadelerini kullandı. (HABER-FOTO: YAŞAR ERİKLİ)
