Çin'in Hubey eyaletinin Wuhan kentinde ortaya çýkan ve korona virüsten ilk ölümün gerçekleþtið
i andan itibaren 6 ay geçti. 6 aylýk süreçte dünyaya yayýlan virüs nedeniyle 552 bin 204 can kaybý yaþandý. Pandemi nedeniyle yaþanan ekonomik krizin ülkeleri öngörülenden daha aðýr etkileyeceði belirtiliyor.
Çin'in Hubey eyaletinin Vuhan kentinde 9 0cak’ta solunum yetmezliði ve aðýr zatürre teþhisiyle hastaneye kaldýrýlan 61 yaþýndaki bir adamýn kaynaðý açýklanamayan virüs nedeniyle hayatýný kaybettiðinin açýklanmasýnýn ardýndan 6 ay geçti. Daha sonra yeni tip korona virüs(Covid-19) olduðu belirlenen ve pandemi haline gelen virüs nedeniyle ilk resmi ölüm tarihi 9 Ocak olarak belirlenmiþti. Virüsün hayatýmýza girmesiyle birçok þeyin deðiþtiði þu dönemlerde geçen 6 aylýk süreçte Covid-19 nedeniyle dünyada 552 bin 204 kiþi hayatýný kaybetti.
Benzeri görülmemiþ ekonomik çöküþ ve uzun vadeli sýnýrlar kapandý
Dünya çapýnda hali hazýrda 12 milyon 173 bin 613 kiþiye bulaþan ve 552 bin 204 kiþinin ölümüne neden olan korona virüs tarihte benzeri görülmemiþ ekonomik çöküþlere neden oldu. Birçok ülkede sýnýrlar kapandý, ekonomi durma noktasýna geldi. Korona virüse karþý alýnan önlemler kapsamýnda kýsýtlamalar yapýldý, sokaða çýkma yasaðý ilan edildi, milyonlarca kiþi evlere kapandý. Çin’in Wuhan kentinden dünyaya yayýlan korona virüsüne karþý alarma geçen birçok ülke, seyahat yasaklarý ve virüs taramasý gibi önlemler aldý. 9 Ocak’ta tanýmlanamayan virüs nedeniyle ilk ölümün yaþandýðý bildirilirken þu an Covid-19 olarak tanýmlanan ölümcül virüs tüm dünyada etkisini sürdürmeye devam ediyor.
WHO, 30 Ocak’ta uluslararasý acil durum ilan etti
Korona virüsünün yayýlmaya baþladýðý ocak ayýnda Çin'in Wuhan kentindeki vatandaþlarýný tahliye etmeye baþlayan ülkeler gönderdiði uçaklarla ülkelere geri dönüþlerini hýzlandýrdý. Ocak ayýnda birçok ülkede ilk ölümlerin yaþandýðý duyuruldu. 30 Ocak’ta Dünya Saðlýk Örgütü (WHO) Çin’de ortaya çýkan korona virüsünün dünya ülkelerine yayýlmasý nedeniyle uluslararasý acil durum ilan etti. WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ocak yaýnda yaptýðý açýklamasýnda, korona virüs için, “Benzeri görülmemiþ bir nedene baðlý benzeri görülmemiþ bir salgýn” ifadelerini kullanmýþtý.
Hastaneler inþa edildi
Virüsün ortaya çýktýðý ilk dönemlerde en çok etkilenen Çin’in Wuhan kentinde yeni tip korona virüs salgýný nedeniyle 10 günde hastaneler inþa edildi. Yine 30 Ocak’ta virüsün yayýldýðý Wuhan kentinde ve diðer kentlerde korona virüsü bulaþan vatandaþlarýn evlerinin mühürlendiði, dýþarý çýkmamalarý için zorla bu þekilde evde tutulduklarý öne sürüldü. Çin'de ortaya çýkan korona virüs kaynaklý vak'a ve ölümlerin tespit edilmesiyle bazý ülkelerde yaþayan Çinlilerin ýrkçýlýðýn hedefi haline geldi.
Camiler kapatýldý, etkinlikler iptal edildi
Virüse karþý alýnan önlemler kapsamýnda birçok ülkede camiler kapatýldý, toplu etkinlikler ve festivaller iptal edildi, spor müsabakalarý ileri bir tarihe ertelendi yada iptal edildi. Birçok spor müsabakalarý seyircisiz gerçekleþtirilmeye baþlandý.
Þubat ayýnda Dünya Saðlýk Örgütü (DSÖ) hýzla dünya ülkelerine yayýlan korona virüsü için alarm seviyesini ‘yüksek’ten ‘çok yüksek’ seviyesine çýkardý. Virüsün yayýlmasýný önlemeye yönelik ülkelerden kritik adýmlar geldi. Birçok ülkede olaðanüstü hal ilan edildi, okullar kapatýldý. Suudi Arabistan, korona virüs nedeniyle umre ve Mescid-i Haram'a ziyaret yasaðý getirdi.
7 Þubat’ta Dünya Saðlýk Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, dünyanýn koruyucu ekipman sýkýntýsýyla karþý karþýya olduðunu açýkladý. Korona virüs salgýný nedeniyle özel kýyafet, maske, eldiven ve diðer koruyucu ekipmanlarýn giderek azaldýðý belirtildi. Ülkeler arasýnda maske savaþlarý boy gösterdi. Salgýna karþý maske ihtiyacýný gidermek isteyen ülkeler arasýnda büyük rekabet yaþandý. Almanya’nýn satýn aldýðý maskelere Tayland’dayken ABD tarafýndan el konulmasýyla yeni bir tartýþmanýn fitili ateþlenmiþti.
ABD’liler silah depolarken, Avrupa ülkeleri tuvalet kaðýdýna akýn etti
Mart ayýnda ise korona virüs salgýnýn dünya genelinde neden olduðu panik havasý nedeniyle vatandaþlar marketlere akýn etti. Çoðu ülkede temizlik ürünleri ve gýda maddeleri stok yapýlýrken, ABD'liler çareyi silah depolamakta buldu. Korona virüsü salgýnýn ardýndan Japonya’da bazý ürünler uzun süre tedarik edilemedi. Özellikle hijyenik maske stoklarýnýn tükenmesinin ardýndan, Japonya hükümeti maske üreticilerine destek saðlanacaðýný açýkladý. Avustralya'da ilk vakalarýn tespit edilmesinin ardýndan en çok satýn alýnan ürün tuvalet kaðýdý olurken, tuvalet kaðýdýný duþ jelleri ve dezenfektanlar izledi. Almanya’da korona virüs salgýnýnda marketlerde ilk tükenen ürünlerin baþýnda tuvalet kaðýdý geldi. Marketler stoklamayý önleyebilmek için müþteri baþýna bir ürün adet alabilme sýnýrý getirdi. Ýtalya'da 8 Mart'tan itibaren ülkenin bazý kuzey bölgeleri, 10 Mart'tan sonra da tüm ülkenin karantina altýna alýnmasý nedeniyle halk en çok un, maya ve konserve ürünlere yöneldi. Rusya’da korona virüsü vak'alarýnýn artýþý nedeniyle ülke genelinde oluþan panik havasý nedeniyle marketlere hücum eden Ruslar en çok bakliyat ürünleri satýn aldý. Korona virüs salgýný nedeniyle birçok ülkede temizlik ürünleri ve kuru gýda maddeleri satýþlarý tavan yaparken, ABD’de de silah satýþlarýnda patlama yaþandý. Korona virüs pandemisinin toplumsal huzursuzluða yol açacaðý tedirginliði yaþayan ABD’liler silah ve mühimmat stoklamaya baþladý. ABD'deki birçok silah maðazasý sahibi, salgýnýn yol açabileceði ekonomik krizin sosyal düzeni bozacaðý endiþesiyle satýþlarda artýþ yaþandýðýný ifade etti.
26 Mart’ta dünya genelinde korona virüsü vakalarý 509 bin 477’ye ulaþtý. Korona virüsüne baðlý hayatýný kaybedenlerin sayýsý ise 23 bin 4’de yükseldi. 11 Mart’ta Dünya Saðlýk Örgütü (WHO) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, korona virüsün "pandemi" olarak ilan edildiðini açýkladý. 13 Mart’ta ise Avrupa’nýn Çin’de ortaya çýkan korona virüs salgýnýn merkezi haline geldiðini ilan etti.
Nisan ayýnda ise birçok ülke virüse karþý aldýðý önlemleri kademeli olarak kaldýrmaya baþladý diðer yandan birçok ülkeden ölüm vak'a haberleri gelmeye devam ediyor.. 4 Nisan’da Dünya genelinde korona virüs nedeniyle hayatýný kaybedenlerin sayýsý 60 bin 115’e yükseldi. ABD’de korona virüs vak'alarý 200 bini aþtý. 8 Nisan’da korona virüsün ilk ortaya çýktýðý Çin'in Hubei eyaletine baðlý Wuhan'da karantina kalktý. Yaklaþýk 11 haftalýk karantina sürecinin ardýndan Wuhan’dan tren ve uçak seferleri bugün tekrar baþlatýlýrken, otobanlar yeniden açýldý.
16 Mayýs’ta ABD'de korona virüs salgýný nedeniyle toplam ölü sayýsý 89 bin 383’e ulaþtý. Ülkede toplam vaka sayýsý ise 1 milyon 501 bin 989'a çýktý.
Ýtalya'da ölü sayýsý 31 bin 763'e toplam vaka sayýsý 224 bin 760'a ulaþýrken Ýtalya'da ise ölü sayýsý 31 bin 610'a toplam vaka sayýsý 223 bin 885'e Ýngiltere’de ise toplam ölü sayýsý 33 bin 998'e toplam vaka sayýsý ise 236 bin 711'e yükselmiþti.
Mayýs ayýnda Ýngiliz ve Amerikan kanalarýnda Türk hastaneleri anlatýlmaya baþlandý. Ýngiliz BBC’nin Türkçe servisi, Türkiye’deki kahramanlarý dünyaya duyurdu. Ýstanbul Üniversitesi - Cerrahpaþa (ÝÜC), Cerrahpaþa Týp Fakültesi Hastanesi'nde korona virüsle yürütülen mücadeleyi anlattý. Sabahýn erken saatlerinde aralýksýz devam eden mücadelede en önde savaþan doktorlarýn, hemþirelerin güvenlik görevlilerinin her anýný görüntüleyen ekip, gösterilen çabayý ve baþarýyý gözler önüne serdi.
Ýngiliz haber ajansý Reuters ise, salgýnda unutulmamasý gereken korona virüsün tespitinde öncü olan filyasyon ekibini takibe aldý. Salgýnýn “gizli kahramanlarý” olarak tanýmladýðý Türk filyasyon ekibini an an fotoðraflayarak bu anlarý dünyaya servis etti. Korona virüs hastalarý ile temasta bulunanlarý tespit eden filyasyon ekiplerinin haberini geniþ kitlelere yayýnlayan Ýngiliz haber ajansý, servis ettiði fotoðraflarla baþarýnýn gizli kahramanlarýnýn çabasýný dünyaya duyurdu.
Dünya Saðlýk Örgütü de, Türkiye’yi örnek gösterdi
Yine Mayýs ayýnda yapýlan açýklamada korona virüsü “pandemi” olarak açýklayan Dünya Saðlýk Örgütü (WHO) de, Türkiye’den övgüyle bahsetmiþti. Dünyanýn zor bir dönemden geçtiðine vurgu yapan Dünya Saðlýk Örgütü Türkiye’nin diðer ülkelere saðladýðý týbbý yardým desteðini takdirle karþýlamýþtý. Dünya Saðlýk Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Türkiye'nin sergilediði dayanýþma tüm dünyaya örnek olmalý” ifadelerini kullanmýþtý.
Korona virüste ikinci dalga ihtimali en yüksek 10 ülke açýklandý
Pek çok ülkenin salgýna karþý aldýðý önlemleri gevþetmeye baþlamasý nedeniyle uzmanlar, ikinci bir korona virüs dalgasý riski konusunda uyarýda bulundu. 26 Mayýs’ta Dünya Saðlýk Örgütü (WHO) küresel korona virüs vakalarýnda rekor bir artýþ olduðunu bildirdi. Ancak ülkeler, korona virüs önlemlerinin ekonomik zorluklara sebep olmasý nedeniyle normalleþme sürecine girerek kýsýtlamalarý kaldýrmaya baþladý. Korona virüsün ikinci bir dalgaya neden olup olmayacaðýný tartýþmalara yol açarken, Oxford Üniversitesi, korona virüste (Covid-19) ikinci dalga ihtimali en yüksek 10 ülkeyi açýkladý. Korona virüs pandemisinde ikinci dalganýn yaþanma ihtimalinin en yüksek olduðu 10 ülke sýrasýyla; Almanya, Ukrayna, ABD, Ýsviçre, Bangladeþ, Fransa, Ýsveç, Ýran, Endonezya ve Suudi Arabistan olarak belirtildi.
Öte yandan dünyanýn pek çok ülkesinde korona virüse karþý aþý ve ilaç geliþtirme çalýþmalarý devam ederken, aþýnýn ve kesin bir tedavinin ne zaman bulunacaðýna dair açýklamalar ülkeden ülkeye farklýlýk gösteriyor. Çalýþmalar sürerken dünyada yeni normal düzene alýþmaya çalýþýyor.
