Et ve süt fiyatlarında tehlike büyüyor: ABD Tarım Bakanlığı’ndan Türkiye için kritik uyarı!

ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) “Türkiye: Hayvancılık ve Ürünleri Yıllık” başlıklı 2025 yılı raporu, Türkiye hayvancılığıyla ilgili çarpıcı tespitler içeriyor. Raporda; verimsiz üretim politikaları, zayıf çiftlik yönetimi, yem maliyetlerindeki artış ve yaygın şap vakalarının sektör üzerinde ciddi baskı oluşturduğu vurgulandı. Et ve süt arzında kıtlık uyarısı yapılırken, fiyatların 2026’da daha da yükselebileceği öngörülüyor.

Raporda, Türkiye’nin 2026 yılında sığır varlığında azalma yaşayacağı açıklandı. Bu düşüşün; yüksek kesim oranları, düşük kârlılık ve artan maliyetlerden kaynaklandığı belirtildi. Çiftçilerin mali baskılar nedeniyle süt ineklerini bile kesime gönderdiği, bu durumun yalnızca mevcut üretimi değil, gelecekteki kapasiteyi de tehdit ettiği ifade edildi.

En dikkat çeken verilerden biri ise buzağı ölümleriyle ilgili. Türkiye’de yılda 400 ila 500 bin arasında buzağının kaybedildiği kaydedilen raporda, bu rakamın ithal edilen sığır sayısına neredeyse eşit olduğu vurgulandı. Doğum sonrası ölüm oranının yüzde 10-15 civarında olduğu, bunun dünya ortalamasının çok üzerinde olduğu ifade edildi.

Rapora göre, süt üretiminde yaşanan verimsizlik ve dişi hayvanların kesilmesi, yalnızca mevcut arzı değil, ilerleyen yıllardaki üretimi de tehdit ediyor. Bu durumun hem kırmızı et hem de süt fiyatlarını daha da yukarı çekeceği öngörülüyor. Uzmanlar, damızlık hayvan kesiminin sektördeki sürdürülebilirliği tehlikeye attığını belirterek, acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.

Türkiye’nin yem başta olmak üzere tarım ham maddelerinin yaklaşık yüzde 60’ını ithal ettiği hatırlatılan raporda, dövizdeki dalgalanmaların üretim maliyetlerini doğrudan etkilediği belirtildi. Özellikle besi ve süt sığırlarında yüksek girdi maliyetleri, çiftçilerin kârlılığını neredeyse sıfıra indirmiş durumda.

Raporda Türkiye’nin, 2024’te 788 milyon dolarlık ticaret hacmiyle dünyanın en büyük ikinci canlı hayvan ithalatçısı olduğu bilgisi de yer aldı. 2010'dan bu yana ithalatla hayvan varlığı artırılmaya çalışılsa da et fiyatlarında kayda değer bir düşüş sağlanamadığı, aksine fiyatların yükselmeye devam ettiği ifade edildi.

Haziran 2025’te yaşanan şap hastalığı salgınlarının da sektörü olumsuz etkilediği belirtilen raporda, üreticilerin, hastalığa yakalanan ya da riskli gördükleri hayvanları kesime gönderdiği, bu durumun da arzı daralttığı vurgulandı. Kesim fiyatlarındaki düşüş üreticileri ekonomik olarak da zor durumda bıraktı.