Sürücü adaylarına akıl sağlığı ve IQ testi zorunluluğu geliyor: Ehliyette yeni dönem
Ehliyet almak isteyen vatandaşları yakından ilgilendiren yeni sağlık kriterleri kamuoyunun gündemine oturdu. Zekâ düzeyi, ruh sağlığı ve sinir sistemi rahatsızlıkları gibi unsurlar artık sürücü belgesi alımında belirleyici olacak. Yeni düzenlemeye göre, IQ testi ve psikiyatrik değerlendirme, ehliyet başvurusunda önemli bir kriter haline geliyor.
IQ Düzeyi 79’un Altında Olanlara Ehliyet Verilmeyecek
Sağlık Bakanlığı’nın önerileri doğrultusunda revize edilen "Sürücü Adayları Sağlık Yönetmeliği"nde önemli değişiklikler yapıldı. Yeni düzenleme ile zeka düzeyi 79 ve altı olan bireylerin sürücü belgesi alması yasaklandı. Bu uygulama, özellikle zihinsel ve psikiyatrik bozuklukları olan kişilerin trafikte risk oluşturmasını engellemeyi hedefliyor.
Ehliyette Zihinsel Sağlık Değerlendirmesi Şartı
Yeni yönetmelikte yer alan bilgilere göre, sürücü belgesi alacak kişilerin sağlık raporunda ruhsal durumlarına ilişkin değerlendirme zorunlu hale getirildi. Adayların IQ testine ek olarak; muhakeme, davranış kontrolü, dikkat ve bilinç düzeyleri de uzman hekimler tarafından değerlendirilecek.
Ruh sağlığı uzmanlarının yetkili olduğu bu değerlendirmelerde şu durumlar ehliyet alımına engel teşkil edecek:
Zeka geriliği (IQ 79 ve altı)
Demans (bunama)
Sürekli dikkat ve bilinç bozukluğu
Ağır kişilik ve davranış bozukluğu
Dürtü kontrol bozukluğu
Alkol ve madde bağımlılığı
Epilepsi Hastalarına Şartlı Ehliyet Verilebilecek
Önemli değişikliklerden biri de epilepsi hastalarını ilgilendiriyor. Son 5 yıl içerisinde nöbet geçirmemiş, doktor kontrolünde olan epilepsi hastalarına, sağlık raporuyla birlikte ehliyet verilebilecek. Ancak bu kişilerin düzenli sağlık kontrollerini aksatmamaları ve hekim onayı almaları gerekecek.
Kanser Hastalarına Sınırlama: Sinir Sistemine Metastaz Yapanlara Ehliyet Yok
Kanser hastalarına yönelik sağlık kriterlerinde de düzenlemeye gidildi. Yeni uygulamayla, sinir sistemine metastaz yapmış tümör hastalarına ehliyet verilmesi yasaklandı. Bu kararın, nörolojik komplikasyon riski nedeniyle alındığı belirtildi.
Psikiyatrik Değerlendirme ve Sağlık Raporu Detaylandırıldı
Ehliyet alımında sağlık raporları artık daha detaylı olacak. Adaylar, yetkili sağlık kuruluşlarında detaylı IQ testine tabi tutulacak. Gerekli görüldüğünde psikiyatrist muayenesi zorunlu olacak. Bu değerlendirmeler sonucunda, zihinsel, ruhsal ve davranışsal açıdan sürücülük için uygun olmayan bireylerin tespit edilmesi amaçlanıyor.
Göz Muayenesinde de Yeni Standartlar Belirlendi
Sürücü adaylarının görme yetileri de özel kriterlerle değerlendirilecek. Birinci grup sürücülerde (otomobil, motosiklet gibi) her iki gözle toplam görme düzeyi en az 1.0 olmalı. İkinci grup (ticari taşıma yapanlar) içinse az gören gözde en az 0.6, iyi gören gözde ise en az 0.8 şartı aranacak.
Renk körlüğü ehliyet alımına engel sayılmazken, gece körlüğü olanlara sadece gündüz araç kullanma yetkisi verilecek.
Ehliyet Almak İsteyenler Dikkat! IQ Testi Artık Zorunlu Olabilir
Yeni düzenlemeyle birlikte sadece fiziki değil, zihinsel yeterliliğin de belgelenmesi şart koşuluyor. IQ testinin detayları ve uygulama yöntemleri önümüzdeki günlerde Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı iş birliğiyle açıklanacak.
Bu gelişmeler, trafik güvenliğini artırmak adına atılmış önemli bir adım olarak değerlendirilirken, özellikle psikiyatrik geçmişi olan bireylerin yeniden değerlendirilmesi bekleniyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Ehliyet almak için IQ testi zorunlu mu?
Zeka geriliği (IQ 79 altı) olanlar için ehliyet verilmemesi kararlaştırıldı. Test bazı adaylar için zorunlu olabilir.
IQ testi kaç puan olmalı?
Ehliyet için gerekli IQ düzeyi 80 ve üzeri olarak belirlendi.
Kimler IQ testi vermek zorunda?
Zihinsel bozukluk şüphesi bulunan, ruh sağlığı tedavisi gören veya ilaç kullanan bireyler teste tabi tutulacak.
IQ testi nerede yapılacak?
Testler yetkili sağlık kuruluşlarında, psikiyatrist ve nörolog denetiminde yapılacak.