Denetimlerde Rekor Artış: Firmalara 8,8 Milyar TL Ceza
Ticaret Bakanlığı, gümrük ve dış ticaret işlemlerine yönelik gerçekleştirdiği sonradan ve ikincil kontrol denetimlerinde çarpıcı sonuçlara ulaştı. 2025 yılının ilk dokuz ayında yapılan denetimlerde, toplam 5 bin 503 firma tarafından tescil edilen 51 bin 649 gümrük beyannamesi mercek altına alındı. Bu kapsamda, önceki yılın aynı dönemine göre büyük bir artışla toplam 8,8 milyar TL ek tahakkuk ve para cezası kararı alındı. Denetimlerin temel odağı; mevzuata aykırı işlemlerle haksız rekabet yaratan firmaları tespit ederek, adil ticaret ortamını korumak.
Ticaret Bakanlığı, gümrük ve dış ticaret işlemlerine yönelik gerçekleştirdiği sonradan ve ikincil kontrol denetimlerinde çarpıcı sonuçlara ulaştı. 2025 yılının ilk dokuz ayında yapılan denetimlerde, toplam 5 bin 503 firma tarafından tescil edilen 51 bin 649 gümrük beyannamesi mercek altına alındı. Bu kapsamda, önceki yılın aynı dönemine göre büyük bir artışla toplam 8,8 milyar TL ek tahakkuk ve para cezası kararı alındı. Denetimlerin temel odağı; mevzuata aykırı işlemlerle haksız rekabet yaratan firmaları tespit ederek, adil ticaret ortamını korumak.
Yeni Nesil Teknolojiyle Denetim
Ticaret Bakanlığı, denetim süreçlerinde geleneksel yöntemlerin ötesine geçerek dijitalleşmenin imkanlarından faydalandı. Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonuyla yürütülen çalışmalarda, yapay zeka destekli analiz sistemleri kullanıldı. Firmaların geçmiş işlemleri bakanlık müfettişleri tarafından “sonradan kontrol” sürecine alınırken, tescil edilen gümrük beyannameleri ise 18 farklı bölge müdürlüğünde görevli kontrol şubeleri tarafından “ikincil kontrol” kapsamında incelendi.
Bu teknoloji destekli sistem sayesinde, yüksek hacimli veriler kısa sürede analiz edilerek mevzuata aykırı işlemler daha etkili şekilde tespit edildi.
Cezalarda Dikkat Çeken Yükseliş
2025'in ilk dokuz ayında gerçekleştirilen denetimlerin sonucunda, geçen yıla kıyasla önemli oranda artışlar yaşandı. Sonradan kontrol denetimleri, geçen yıla göre yüzde 32 artarak 1,6 milyar TL’lik ceza ile sonuçlandı. İkincil kontrol incelemeleri ise yüzde 149 artarak 7,2 milyar TL’ye ulaştı. Böylece toplamda 8,8 milyar TL’lik bir ek tahakkuk ve para cezası kararı verildi.
Bu veriler, denetim kapasitesindeki artışın ve risk bazlı analizlerin etkinliğini gözler önüne seriyor. Bakanlık, söz konusu artışın sadece kontrol sayısındaki yükselişten değil, aynı zamanda tespit edilen usulsüzlüklerin büyüklüğünden kaynaklandığını belirtiyor.
Haksız Rekabetle Mücadele Sürecek
Ticaret Bakanlığı, açıklamasında adil ve şeffaf bir dış ticaret ortamının sağlanmasının öncelikli hedeflerinden biri olduğunu vurguladı. Gümrük ve dış ticaret mevzuatına aykırı işlem yapan firmaların sadece maddi ceza ile değil, aynı zamanda kayıt altına alınarak takip edildiği belirtiliyor.
Bakanlık yetkilileri, 2025 yılı sonuna kadar denetimlerin artarak süreceğini, dijitalleşme ve yapay zeka tabanlı analiz sistemlerinin daha da geliştirileceğini ifade etti. Haksız rekabetin önlenmesi adına bu sürecin sadece cezalandırıcı değil, aynı zamanda düzenleyici bir rol üstlendiğine dikkat çekiliyor.
Kaynak: DHA
